تحلیل تفسیری آیات معاد جسمانی عنصری و میزان دلالت آنها (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

قرآن کریم به عنوان مهم ترین منبع دین اسلام، برای معاد و حیات پس از مرگ، اهمیت ویژه ای قائل شده است و بر وقوع مَعاد و کیفیت آن تأکید فرموده است. اکثر اندیشمندان مسلمان معتقدند معاد از منظر قرآن کریم هم روحانی است و هم جسمانی، اما در کیفیت معاد جسمانی با یکدیگر اختلاف نظر دارند؛ برخی معاد جسمانی را با جسم عنصری و برخی دیگر آن را با جسم مثالی تصور کرده اند. این نوشتار بر آن است تا معاد جسمانی با جسم عنصری را از منظر قرآن کریم بررسی کرده و به اثبات رساند، ازاین رو، پس از معناشناسیِ واژه های مَعاد، جسمانی و عنصری، با تحلیل و بررسی پنج دسته از آیات قرآن، این مدعا را با روش تفسیری به اثبات می رساند. این پنج دسته عبارتند از: آیات ناظر به خروج انسان ها از قبر یا زمین؛ آیات ناظر به بعث و برانگیخته شدن انسان ها از قبر؛ آیات ناظر به مردود دانستنِ ادعای مُنکرانِ بازگشت جسم عنصری؛ آیات ناظر به تشبیه معاد به زنده شدن مردگان در دنیا و آیات ناظر به تشبیه معاد به زنده شدن زمین پس از مرگ.