نقش مؤلفه های ریخت شناسی شهری بر ارتقای امنیت فضاهای همگانی (مورد مطالعاتی: منطقه ی 22 شهرداری تهران) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
امنیت جزو اساسی ترین نیازهای انسان است و فضاهای شهری و عرصه های اجتماعی نیز، نقاط مهم شکل گیری رفتارها و تعاملات اجتماعی هستند. هر چند بناها و فضاها، ساخته ی دست بشر هستند، ولی خود نیز بر رفتار اجتماعی و فردی آنان اثر می گذارند. برای داشتن شهری سرزنده که ساکنان از فضاهای آن استفاده کنند و در آن حضور پررنگ داشته باشند؛ لازم است عوامل موثر بر امنیت فضاهای همگانی مورد بررسی قرار گیرد. امروزه به این موضوع پی برده اند که فضای فیزیکی می تواند موجب تقویت هنجارها شود و فضاهایی ایجاد کند احساس امنیت و راحتی را تقویت کرده، یا بر روان پریشی افراد اجتماع بیفزاید. پژوهشگران و متخصصان شهری بر این عقیده اند که با به کارگیری اصول و پایه های نظریه های شهرسازی، می توان از وقوع جرم و بزهکاری در محیط شهری پیشگیری نمود یا میزان آن را کاهش داد و به این ترتیب میزان امنیت شهروندان را ارتقا بخشید. هدف پژوهش حاضر، شناسایی معیارهای ریخت شناسانه ی موثر بر امنیت فضاهای شهری و بررسی چگونگی اثرگذاری شان در محدوده های امن و ناامن است. به همین علت در این پژوهش، به شناسایی و بررسی معیارهای ریخت شناسانه ی موثر بر امنیت فضاهای شهری پرداخته شده و میزان تأثیرگذاری آن ها مورد بررسی قرار می گیرد، تا از این طریق بتوان پیشنهادات ریخت شناسانه ای را ارائه داد که به ارتقای امنیت فضاهای همگانی بینجامد. روش این پژوهشِ کاربردی، از نوع توصیفی-تحلیلی می باشد و از طریق مطالعات کتابخانه ای و بررسی نظریات اندیشمندان، به شاخص های ریخت شناسانه ی موثر بر امنیت فضاهای همگانی دست می یابد. محدوده های مورد مطالعه در این پژوهش از محلات منطقه ی 22 شهرداری تهران، بر اساس اطلاعات مکان مند جرم و جنایت انتخاب شده اند؛ که عبارتند از: بخشی از شهرک دانشگاه شریف که از امنیت بالایی برخوردار است و بخشی از شهرک صدرا که محدوده ای ناامن شناسایی شده است. سپس با استفاده از تکنیک های «چیدمان فضا» و «تحلیل شبکه ی شهری» به بررسی شاخص های ریخت شناسانه ی موثر بر امنیت فضاهای شهری، در این محدوده ها پرداخته می شود. یافته ها نشان می دهند که عوامل ریخت شناسانه ی بررسی شده (شامل: خط دید خیابان ها، میزان دسترسی، شکل هندسی فضا، میزان وضوح، قابلیت نمایانی و نظارت پذیری فضا) بر امنیت فضاهای همگانی تاثیرگذار هستند. این پژوهش با هدف ارتقای امنیت محدوده های مورد بررسی، راهبردها و پیشنهادات مکان مندی را برای ارتقای امنیت محدوده ی مطالعاتی به ویژه محدوده ی ناامن، بر اساس اصول نظریه ی پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیط ارائه می دهدThe role of urban morphological components on improving the security of public spaces
Introduction: Urban spaces play a vital role in shaping human behaviors and social interactions. Despite being man-made, buildings and spaces have a significant impact on both individual and social behaviors. The presence of security is essential to ensure a lively and dynamic city where residents can make use of public spaces and participate in social activities. Security is considered a fundamental human need, ranking second in importance according to Maslow's hierarchy of needs, following physiological needs. Factors affecting urban security can be categorized into physical groups (including environmental and human-made factors) and non-physical groups (encompassing background and social factors). Physical spaces can reinforce norms, enhance feelings of security and comfort, or contribute to mental distress within society. Urban scholars and experts argue that by implementing urban planning principles, crime, and criminal activities in urban areas can be reduced or prevented, thus enhancing the city's and its residents' security.
Methodology: The main goal of this ongoing research is to identify the morphological criteria that influence urban space security and examine their impact on safe and unsafe areas. Therefore, the research focuses on identifying and evaluating effective morphological criteria for urban space security to provide morphological recommendations that enhance public space security. The methodology of this applied research is descriptive-analytical. Through library studies, analysis of relevant sources, examination of scholars' theories, and data screening, a new classification of dimensions, components, and indicators of urban space security was presented. Also, based on the research goal, a configuration approach (architectural-based) for analyzing selected areas was considered.
Results: The research area encompasses neighborhoods within District 22 of Tehran Municipality. By utilizing the most recent data from the Law Enforcement Organization, crime reports, incidents, and resident interviews, high-crime areas were identified. These areas were then mapped out as crime hot spots using GIS software and the kernel density method. Based on these maps, a section of Sharif University's neighborhood known for its high security, and a segment of the Sadra neighborhood, identified as an unsafe area, were selected as case studies for this research. To examine the designated indicators and their influence on security levels in the study area, in such a way that it also deals with morphological indicators, techniques like "Space Syntax" and "Urban Network Analysis" (UNA) were applied utilizing software such as "DepthMap" and "ArcMap".
Conclusion: The findings indicate that the examined morphological factors (including street visibility, accessibility, spatial geometry, clarity level, visibility, and surveillance capability of space) have a significant impact on public space security. The objective of this research is to improve the security of the analyzed areas, particularly the unsafe zones, by proposing location-based strategies and recommendations through the development of a visual map. These strategies, based on the principles of "Crime Prevention Through Environmental Design" (CPTED) theory, include Territorial Reinforcement, Natural Surveillance, Access Control, Target Hardening, Maintenance, and Activity Support.