بررسی رابطه ادراک از محیط کلاس درس و سرزندگی تحصیلی: نقش واسطه ای پیوند با مدرسه (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف از این پژوهش بررسی رابطه ادراک از محیط کلاس درس و سرزندگی تحصیلی با واسطه گری پیوند با مدرسه بود. این پژوهش توصیفی- همبستگی و از نوع تحلیل مسیر بود. جامعه آماری پژوهش شامل همه دانش آموزان پسر دوره متوسطه اول شهر سنندج در سال تحصیلی 98-1397 به تعداد 9321 نفر بود که از میان آنها 369 نفر به عنوان حجم نمونه و به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. دانش آموزان پرسشنامه های ادراک از محیط کلاس درس (فراسر و همکاران، 1996)، سرزندگی تحصیلی (دهقانی زاده و حسین چاری، 1391) و پیوند با مدرسه (اسپرینگر و همکاران، 2009) را تکمیل کردند و داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر تجزیه و تحلیل شدند. بر اساس نتایج به دست آمده از پژوهش، ادراک از محیط کلاس درس با سرزندگی تحصیلی رابطه علی مستقیم دارد (0/01>p) و پیوند با مدرسه، ارتباط میان ادراک از محیط کلاس درس و سرزندگی تحصیلی را واسطه گری می کند (0/001>p). با توجه به اینکه ادراک از محیط کلاس درس و سرزندگی تحصیلی با یکدیگر رابطه علی دارند و پیوند با مدرسه نیز در رابطه میان این دو متغیر تأثیرگذار است، پیشنهاد می شود که برای سازگاری هرچه بهتر دانش آموزان با چالشها و تکالیف تحصیلی، تدابیری اتخاذ شود تا محیط یادگیری برای دانش آموزان مطلوب باشد و دانش آموزان احساس تعهد بیشتری نسبت به مدرسه داشته باشند. برای اثربخشی بهتر، مدیران نواحی و مناطق آموزش و پرورش با برگزاری دوره های ضمن خدمت و کارگاههای آموزشی، می توانند اهمیت و چگونگی شکل گیری ذهنیت درباره مدرسه، احساس تعلق پذیری و تعهد نسبت به مدرسه در دانش آموزان را برای کارکنان آموزشی و اجرایی مدارس تبیین کنند.