تبیین رابطه فاعلیت خدا و انسان در قرآن با تأکید بر نظریات فخر رازی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
نقش انسان در افعال خود از مباحث مهم کلامی و تفسیری است، بدین معنا که آیا انسان در افعال خود قدرت انتخاب دارد و یا اینکه مجبور اراده الهی است و اراده او در انجام افعال نقشی ندارد؟ فخر رازی ، فیلسوف، متکلم و مفسر بزرگ قرن ششم و هفتم، افعال انسان را مخلوق خدا دانسته و معتقد است که انسان در انجام افعال خود هیچ اختیاری از خود نداشته، و اراده و اختیار انسان را منافی با توحید در خالقیت و ربوبیت می داند. وی علم ازلی و گستره الهی را موجب جبری بودن افعال می داند و بیان می کند همانگونه که خدا، خالق انسان است، آفریدگار افعال او نیز می باشد. نگارنده به روش توصیفی تحلیلی، به کنکاش آرای فخر پرداخته و نظریه وی را متعارض با آیات قرآن و اصل علیت می داند. از دیگر نتایج این پژوهش، رابطه عرضی خالقیت خدا و انسان و تبیین رابطه ثبت اعمال انسان در ام الکتاب با جبری بودن انسان، می توان اشاره کرد.Explaining the relationship between the activity of God and man in the Qur'an with emphasis on the theories of Fakhr Razi
The role of man in his actions is one of the important theological and interpretive issues, that is, does man have the power of choice in his actions or is he forced by the divine will and his will has no role in performing actions? Fakhr Razi, a great philosopher, theologian and commentator of the sixth and seventh centuries, considers human actions as God's creation and believes that man has no authority in performing his actions, and considers man's will and authority to be contrary to monotheism in creation and lordship. He considers the eternal knowledge and divine scope as the cause of the coerciveness of actions and states that just as God is the creator of man, so he is the creator of his actions. In a descriptive-analytical method, the author explores the views of Fakhr and considers his theory to be in conflict with the verses of the Qur'an and the principle of causality. Other results of this research include the cross-sectional relationship between the creation of God and man and the explanation of the relationship between the recording of human deeds in Ommolketab and the coercion of human beings.
تبلیغات
