بررسی مبانی حقوق کودک در فقه اسلامی و حقوق ایران
آرشیو
چکیده
آیین ها و فرهنگ ها و نیز ادوار تاریخی گوناگون، از جایگاه و حقوق یکسانی برخوردار نبوده اند. گستره حقوق آنان در همه جوامع به شرایطی مانند مناسبات اعتقادی و فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی هر دوره بستگی داشته است. موضوع حقوق کودک امروزه در نظام های حقوقی گوناگون و مقررات بین المللی مورد توجه ویژه قرار گرفته است. ضرورت به رسمیت شناختن حقوق برای کودک، از یک سو، در این اندیشه ریشه دارد که عدالت ورزی بشر برای رسیدن او به سعادت فردی و اجتماعی دارای نقشی اساسی و محوری است، و از سوی دیگر، از ضعف و رشدنیافتگی فیزیکی و ذهنی کودک در استیفای حقوق خود و درنتیجه، نیاز او به حمایت ها و مراقبت های ویژه پیش و پس از تولد ناشی می شود. این حقوق از جنبه های گوناگون و در شاخه های مختلف حقوق بررسی شده و دارای ابعاد حقوقی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در عرصه ملی و بین المللی است. کودک به معنای انسانِ کم سِنی است که هنوز بزرگ و بالغ نشده است. واژه بچه (اگر به معنای فرزند نباشد) نیز بیش تر به همین معنا به کار می رود. واژه شیرخوار، معنایی خاص تر دارد و صرفاً به دوره شیرخوارگی کودک گفته می شود. نوزاد نیز به دوره شیرخوارگی و اندکی پس از آن اطلاق می شود. در عربی، واژه های طفل و صغیر مترادف کودک، واژه رضیع به معنای شیرخوار، و واژه صبیّ نیز گاه به معنای کودک و گاه به معنای شیرخوار است. در نظام های حقوقی گوناگون، کودک با معیارهای متفاوتی تعریف شده است. در اغلب نظام های جدیدِ حقوقی، تعریف کودک ناظر بر سن انسان است و سن، تنها عامل تمایز دوره کودکی از بزرگسالی است؛ ولی در فقه و حقوق اسلامی، پایان کودکی، ناظر بر بلوغ فرد است که مراد از آن، آغاز مرحله ای از زندگی است که از یک سو، با پدیدآمدن برخی دگرگونی های جسمی، از جمله شکوفایی غریزه جنسی، آمادگی توالد و تناسل به وجود می آید و از سوی دیگر، قوای عقلی، ادراکی و روانی رشد می یابد. بالغ شدن، معیار ورود از دوره کودکی به بزرگسالی است و سن فقط یکی از اَماره های بلوغ است. در این پژوهش بطور مشروح به حقوق کودکان از دیدگاه فقه اسلامی و حقوق موضوعه جمهوری اسلامی ایران خواهیم پرداخت.Investigating the basics of children's rights in Islamic jurisprudence and Iranian law
Rituals and cultures, as well as different historical periods, have not enjoyed the same status and rights. The extent of their rights in all societies depends on conditions such as religious, cultural, economic and social relations of each period. Today, the issue of children's rights has received special attention in various legal systems and international regulations. The need to recognize the rights of the child, on the one hand, is rooted in the idea that human justice has a fundamental and central role for him to achieve personal and social happiness, and on the other hand, from the physical and mental weakness and underdevelopment of the child in fulfilling the rights. himself and as a result, his need for support and special care before and after birth arises. These rights have been examined from various aspects and in different branches of law and have legal, social, cultural, political and economic dimensions in the national and international arena. A child means a young person who has not yet grown up and matured. The word baby (if it does not mean child) is also mostly used in the same sense. The term "infant" has a more specific meaning and is simply referred to the infant period of the child. Baby also refers to the period of infancy and shortly after. In Arabic, the words "tifle" and "saghir" are synonyms of "baby", the word "ra'ee" means an infant, and the word "sabi" sometimes means a child and sometimes means an infant. In different legal systems, a child is defined by different criteria. In most of the new legal systems, the definition of a child refers to a person's age, and age is the only factor that distinguishes childhood from adulthood; However, in Islamic jurisprudence and law, the end of childhood refers to the maturity of a person, which means the beginning of a stage of life that, on the one hand, occurs with the emergence of some physical changes, including the flowering of the sexual instinct, preparation for birth and reproduction, and on the other hand, On the other hand, intellectual, perceptive and psychological powers develop. Maturity is the criterion of entering from childhood to adulthood, and age is only one of the indicators of maturity. In this research, we will discuss children's rights in detail from the perspective of Islamic jurisprudence and the subject laws of the Islamic Republic of Iran.
child rights, jurisprudence, rights, child custody, legitimate child