شناسایی و اولویت بندی تورش های رفتاری غالب در بازار بورس اوراق بهادار تهران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
شناسایی و اولویت بندی تورش های رفتاری غالب در بازار سرمایه سبب می شود تا سرمایه گذاران و فعالان اقتصادی با آگاهی از آنان به اتخاذ اقدامات مقتضی به منظور مقابله با اثرات احتمالی ناشی از این تورش ها که فرایند تصمیم گیری را دچار اختلال می نمایند، بپردازند. برای مرتفع نمودن این امر در پژوهش حاضر به اولویت بندی تورش های رفتاری تاثیرگذار بر تصمیم گیری سرمایه گذاران در بازار بورس اوراق بهادار تهران اهتمام ورزیده شده است. در مطالعه پیش روی به منظور مرتفع نمودن هدف اصلی پژوهش، ابتدا با بررسی ادبیات پژوهش، تورش های رفتاری این حوزه شناسایی گردید و سپس با اجماع نظر خبرگان و فعالان بازار سرمایه، 44 تورش برای بازار بورس اوراق بهادار تهران شناسایی و در قالب پنج گروه پدیده های غیرعادی، شناختی، ادراکی، شهودی و احساسی طبقه بندی شدند. در انتها نیز با استفاده از داده های مستخرج از پرسشنامه های تکمیل شده از جانب خبرگان و فعالان بازار سرمایه، به اولویت بندی تورش های رفتاری در بازار بورس اوراق بهادار تهران به وسیله فرایند تحلیل شبکه ای فازی پرداخته شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که تورش های احساس لذّت، توهم کنترل و کوتاه نگری به ترتیب با اوزان 02983/0، 01654/0 و 01559/0، سه تورشی هستند که از اولویت بالاتری نسبت به سایر تورش ها برخوردار گردیده اند. نتیجه حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که تورش احساس لذّت از گروه احساسی و تورش وطنی از گروه شناختی به ترتیب بیشترین و کمترین درجه اهمیت را در نزد فعالان بازار سرمایه به خود اختصاص داده اند.Identification and Prioritization of Dominant Behavioral Biases in Tehran Stock Exchange
Identifying and prioritizing the dominant behavioral bias in the capital market makes it possible for investors and economic activists, with knowledge about them, to take appropriate measures to deal with the potential effects of these biases which disturbs the decision-making process. In order to overcome this, the present research has focused on prioritizing behavioral biases that affecting on investors decision making process in Tehran Stock Exchange. In the present study, in order to overcome the main objective of the research, in the first step of research, behavioral biases in this area were identified by reviewing the research literature and then, with the consensus of experts and investors who works in the capital market, 44 biases were identified for Tehran Stock Exchange and categorized into five groups like anomalous phenomena, cognitive, perceptual, intuitive and emotional. In the end, priority of behavioral biases in the Tehran Stock Exchange was investigated through Fuzzy-Analytic Network Process by using the extracted data from completed questionnaires by investors and investors of the capital market. The findings of the research indicate that the pleasure principle, illusion of control and self-control biases, with weights of 0.02983, 0.01654 and 0.0559, are three biases which have a higher priority than others. The result of this research shown that the pleasure principle bias in the emotional group and Home bias in the cognitive group, has the highest and lowest level of priority among the investors who works on the capital market.