ارزیابی و رتبه بندی شاخص های تاب آوری سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: شهرستان ایذه-بخش دهدز) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

تاب آوری و کاهش خطرپذیری بلایا باید بخشی از طراحی سکونتگاه های روستایی و استراتژی های دستیابی به توسعه پایدار باشد. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی و رتبه بندی شاخص های تاب آوری سکونتگاه های روستایی بخش دهدز شهرستان ایذه می باشد. روش مطالعه توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری مورد پژوهش شامل کلیه سرپرستان خانوار نقاط روستایی بالای 20 خانوار بخش دهدز به تعداد 3003 نفرمی باشند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران به تعداد 341 نفر به شیوه تصادفی در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه دارای 60 سوال در چهار متغیر تاب آوری محیطی - طبیعی، تاب آوری اقتصادی -اجتماعی و تاب آوری نهادی - مدیریتی، تاب آوری کالبدی – فضایی می باشد که روایی آن صوری به تائید اساتید مربوطه رسیده و پایایی آن نیز بر اساس آلفای کرونباخ به میزان 86/0 مورد تائید واقع شده است. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از آزمونهای تی تست، پیرسون و فریدمن با نرم افزار SPSS22 استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشانگر آن است که شاخص محیطی-طبیعی، شاخص کالبدی-فضایی، شاخص نهادی-مدیریتی و شاخص اقتصادی-اجتماعی در وضعیت مطلوبی قرار داشته اند. در این میان وضعیت شاخص محیطی-طبیعی با توجه به میانگین بیشتر در وضعیت بهتر و شاخص نهادی-مدیریتی با میانگین کمتر در وضعیت کمتر مطلوب قرار دارد. بر این مبنا می توان بیان داشت که شاخص محیطی-طبیعی و شرایط محیط پیرامون با توجه به تجربه به دست آمده توسط روستائیان توانسته است نقش اساسی را در تاب آوری سکونتگاه های روستایی ایفا کند.