امروزه صنعت گردشگری به عنوان صنعت پاکیزه و یکی از مهم ترین ابعاد کارکردی فضاهای جغرافیایی، تحت تاثیر عوامل و انگیزه های مختلف و با اشکال مختلفی در جریان می باشد. هدف از این پژوهش تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی عوامل محرک و بازدارنده گردشگران در ورزش های زمستانی است. جامعه آماری پژوهش را کلیه گردشگران پیست اسکی سهند تبریز و پیام مرند تشکیل می دهد. نمونه آماری با استفاده از فرمول حجم جامعه نامشخص کوکران و واریانس جامعه در مطالعه مقدماتی، تعداد 258 نفر انتخاب شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی صوری و محتوایی آن توسط متخصصین و پایایی آن در مطالعه مقدماتی با ضریب آلفای کرونباخ 93/0 مورد تائید قرار گرفت. با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی گویه هایی از پرسشنامه به دلیل بار عاملی کمتر از مجموع سوالات حذف شدند. در مجموع سه مولفه عوامل محرک درونی، محرک بیرونی و بازدارنده شناسایی شد. همچنین یافته های تحلیل عاملی تاییدی با استفاده از نرم افزار آموس مولفه های به دست آمده در تحلیل عاملی اکتشافی را تایید نمود. یافته های پژوهش نشان داد که پرسشنامه عوامل محرک و بازدارنده از روایی و پایایی قابل قبولی برخوردار است و می تواند متغیر مورد نظر را در جامعه آماری اندازه گیری کند. از مهمترین عوامل محرک درونی می توان به ایجاد آرامش و افزایش اعتماد به نفس، از محرک های بیرونی به اهمیت کارکنان به گردشگران دائمی و از عوامل بازدارنده وجود محدودیت های فرهنگی و مشکلات شخصی نام برد.
