به منظور شناسایی نیازها و انتظارات گروه های مختلف گردشگران که هدف اصلی این پژوهش است، داده های این مطالعه در بین شهروندان بالای 18 سال ساکن در شهر مشهد و به کمک ابزار پرسشنامه از 560 نمونه به صورت نمونه گیری در دسترس جمع آوری گردید. در تحلیل روایی ابزار گردآوری داده های تحقیق از روش روایی محتوایی و در سنجش پایایی، ضریب آلفای کرونباخ معادل 95/0 محاسبه شد. در تحلیل داده ها علاوه بر تحلیل عاملی و تحلیل خوشه ای برای دسته بندی افراد به گروه های همگن، از آزمون استقلال نیز جهت بررسی ویژگی های جمعیت شناختی در هر خوشه استفاده شده است. تحلیل عاملی اکتشافی، 56 متغیر احصاء شده از ادبیات موضوع را در 10 عامل قرار داد که در مجموع 73/69 درصد از رفتار گردشگران را تبیین می کردند. سپس با استفاده از روش خوشه بندی پاسخ دهندگان بر مبنای شباهت و تفاوت پاسخ هایشان نسبت به 10 عامل اصلی در 4 خوشه دسته بندی شدند؛ همچنین نتایج حاصل از آزمون استقلال نشان داد که خوشه ها تفاوت معناداری از نظر ویژگی های سن، تحصیلات، جنسیت و درآمد دارند؛ این یافته ها اطلاعات باارزشی در اختیار مدیران سازمان های گردشگری و آژانس های مسافرتی قرار می دهد تا به صورتی هدفمند بر کسانی تمرکز کنند که از بالاترین شانس برای برآورده کردن انتظارات آن ها برخوردار هستند.
