هدف: پژوهش حاضر، با هدف ارائه مدلی پویا از اثر متغیرهای حسابداری و اقتصادی، بر تصمیم های مالی مدیران با در نظر گرفتن خطاهای شناختی اجرا شده است. نقطه مغفول در پژوهش های حسابداری، بررسی اثر تشدید یا تقلیل سوگیری های شناختی مدیران بر میزان اثرپذیری شرکت ها از عدم قطعیت در محیط تجاری است که ضرورت انجام چنین پژوهشی را نشان می دهد.
روش: از روش پویایی شناسی سیستم برای مدل سازی و بررسی چگونگی تعامل بین اجزا، بر اساس اطلاعات شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار در بازه زمانی 9 ساله از سال1390 تا 1398 استفاده شده است. برای افق شبیه سازی، دوره 15ساله از سال 1398 تا 1404 در نظر گرفته شده است.
یافته ها: عدم قطعیت ناشی از تورم بالاتر، موجب کاهش بیش سرمایه گذاری مدیران می شود، در حالی که سوگیری فرافکنی، این اثر منفی را کمتر می کند. همچنین، افزایش نرخ تورم گرایش مدیران زیان گریز را نیز برای دریافت تسهیلات افزایش می دهد؛ اما تفاوت این گونه مدیران آن است که زمانی تأمین مالی خارجی را مد نظر قرار می دهند که میانگین موزون هزینه سرمایه ناشی از تکیه بر تأمین مالی داخلی، افزایش یابد. نتیجه دیگر اینکه مدیران دارای سوگیری بیش اطمینانی، هزینه منابع داخلی را کمتر از حد برآورد کرده و بر اساس ریسک گریزی ذاتی، سهم ریسک تأمین مالی خارجی و استفاده از آن را برای سرمایه گذاری کاهش می دهند.
نتیجه گیری: الگوی تصمیم گیری مدیران در حوزه سرمایه گذاری و تأمین مالی، تحت تأثیر سوگیری های شناختی قرار دارد و این انحراف ها، رفتار مدیران در مواجهه با عوامل محیطی و برون زا را شکل می دهد. مدیران به دلیل شرایط حاکم بر فضای اقتصادی کشور، سرمایه گذاری ها و سیاست های هزینه کرد سرمایه ای خود را محدود می کنند؛ اما به دلیل تورش های رفتاری مؤثر بر الگوی تصمیم گیری اقتصادی، عملکرد کلی شرکت ها تضعیف می شود و فرصت های ایجاد ارزش و خلق ثروت را از دست می دهند.
