با توجه به عوارض مخرب اعتیاد و اهمیت شناسایی عوامل محافظت کننده در برابر آن، این پژوهش با هدف مقایسه نیازهای روانی بنیادی، رویدادهای استرس زای زندگی و حمایت اجتماعیدرگروه معتاد و غیرمعتاد انجام شد. روش پژوهش در دسته طرح های علی-مقایسه ای قرار دارد. گروه نمونه از میان 200 نفر از ساکنان 18 تا 60 ساله شهر خرم آباد، شامل دو گروه معتاد و غیرمعتاد (70 معتاد مراجعه کننده برای ترک و 130 فرد سالم) بودند که ازطریق نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و با رضایت شخصی به مقیاس های ارضای نیازهای روانی بنیادی لاگاردیا، رایان، کاچمن و دسی، مقیاس چندوجهی حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت، پاول، فارلی، وِرکمن و بِرکوف، مقیاس تصدیق اعتیاد وید، باچر، مک کناوبن-پوراث و پرسشنامه استرس هفتگی برانتلی، جون و بندراکس، پاسخ دادند. داده های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل تمایزات، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان دادند ماتریس کواریانس متغیرهای پیش بینِ مرتبط با اعتیاد در زنان و مردان، متفاوت است. نتایج تحلیل واریانس یک راهه نشان دادند مردان معتاد و غیرمعتاد به لحاظ متغیرهای شایستگی، حمایت اجتماعی ازسوی دوستان و تعداد وقایع استرس زا با یکدیگر تفاوت معنادار داشتند و خودمختاری، شایستگی، ارتباط و حمایت اجتماعی خانواده در بین زنان معتاد و غیرمعتاد با یکدیگر متفاوت اند. تابع تشخیص نیز پیشنهاد می کند تعداد وقایع استرس زا و شایستگی بهترین پیش بینی کننده اعتیاد مردان و ارتباط و حمایت اجتماعی خانواده بهترین پیش بینی کننده اعتیاد در زنان است. نتایج با در نظر گرفتن عوامل محافظت کننده متفاوت در مردان و زنان و اهمیت آنها و همچنین احتمال ارتباط دو سویه بین اعتیاد و احساس ارضانشدن نیازهای بنیادی روانشناختی و تلویحات کاربردی آن بحث شد
