نیکی به پدر و مادر
آرشیو
چکیده
متن
«وقضی ربّک الاّ تعبدوا الاّ ایاه و بالوالدین احساناً اما یبلغن عندک الکبر احدهما او کلاهما فلاتقل لهما افّ ولا تنهرهما و قل لهما قولاً کریماً؛ پروردگارت مقرر داشت که جز او را نپرستید و بهپدر و مادر نیکی کنید. اگر یکی از آندو یا هردو نزد تو به پیری رسیدند، بهآنان «وای» مگو و آنان را مران و با آنان [لطیف و سنجیده و] بزرگوارانه سخنبگو».
سوره اسراء ـ آیه 23
نکته:
بارها در قرآن، احترام بهپدر و مادر توصیه شده است، آنهم در کنار دعوت بهتوحید. در احادیث نیز احسان بهوالدین بسیار سفارش شده و از آزردن آنان نکوهش، به عمل آمده است، چنانکه آمده است:
نگاه رحمت بهوالدین، پاداش حج مقبود دارد. رضایت آندو، رضای الهی است و خشم آنان خشم خداست. احسان بهپدر و مادر عمر شخص را طولانی میکند و سبب میشود که فرزندان او هم بهوی احسان کنند.
در حدیث است که حتی اگر تو را زدند، تو «اُف» نگو، خیرهنگاه مکن، دست بلند مکن، جلوتر از آنان راه نرو، آنان را به نام صدا نزن، کاری مکن که مردم بهآنان دشنام دهند، پیش از آنان منشین،پیش از آنکه از تو چیزی بخواهند بهآنان کمک کن.
مردی مادرش را به دوش گرفته بود و طواف میداد و پیامبر را در همان حالت دید. پرسید:آیا حقّ مادرم را ادا کردم؟ فرمود:حتّی حق یکی از نالههای زمان زایمان را ادا نکردی.
از پیامبراکرم(ص) سؤال شد:پس از مرگ پدر و مادر هم میتوان بهایشان احسان کرد؟ فرمود:آری، از راه نماز خواندن برای آنان و استغفار برایشان و وفا به تعهداتشان و پرداخت بدهیهایشان و احترام بهدوستانشان.
مردی از پدرش نزد پیامبر(ص) شکایت کرد. حضرت پدر را خواست و پرسش نمود. پدر پیر گفت:روزی من قوی و پولدار شده و بهمن کمک نمیکند. رسول خدا گریست و فرمود:هیچ سنگ و شنی نیست که این قصه را بشنود و نگرید! سپس به فرزند فرمود:«انت و مالک لأبیک» تو و داراییات از آن پدرت هستید.
مردی از مادرش شکایت کرد که بداخلاق است. پیامبر(ص) فرمود:آنروز که حامله بود، بداخلاق نبود،شبهای بسیاری به خاطر تو بیدار شد، روزها برایت غصّه خورد. تو برای مادرت چهکردی؟ گفت:او را به حج بردم. فرمود:حقّ او را ادا نکردهای.
امام صادق(ع) فرمود:اگر لفظی رقیقتر از «اُف» بود، خداوند آن را میفرمود. اولین گام عاقّ شدن، گفتنِ «اُف» است، عمل کسی که عاقِّوالدین باشد پذیرفته نیست، حتی اگر شهید در جبهه باشد.
پیامها:
1. فرمان بهنیکی به والدین همچون فرمان توحید، قطعی و نسخ نشدنی است (قضی).
2. از پدرومادر جدا نشوید و با آنان زندگی کنید (یبلغنّ عندکالکبر).
3. هم احسان لازم است، هم سخن زیبا و خوب (احساناً… قولاً کریماً).
4. احسان بهوالدین، تنها مالی نیست، بلکه شامل محبّت، ادب، آموزش، مشورت، اطاعت، تشکر، مراقبت و … هم میشود.
5. سالندان روحشان ظریفتر و توقّعشان بیشتر میشود و بهانهجویی و نیاز بیشتری پیدا میکنند. در آن شرایط، حتی کلمه ناپسند «اُف» هم نباید بهآنان گفت.
6. چون والدین، بهصورت فطری با همه وجود به فرزند احسان میکنند، سفارش قرآن بهاحسان، متوجّه فرزندان است.
سوره اسراء ـ آیه 23
نکته:
بارها در قرآن، احترام بهپدر و مادر توصیه شده است، آنهم در کنار دعوت بهتوحید. در احادیث نیز احسان بهوالدین بسیار سفارش شده و از آزردن آنان نکوهش، به عمل آمده است، چنانکه آمده است:
نگاه رحمت بهوالدین، پاداش حج مقبود دارد. رضایت آندو، رضای الهی است و خشم آنان خشم خداست. احسان بهپدر و مادر عمر شخص را طولانی میکند و سبب میشود که فرزندان او هم بهوی احسان کنند.
در حدیث است که حتی اگر تو را زدند، تو «اُف» نگو، خیرهنگاه مکن، دست بلند مکن، جلوتر از آنان راه نرو، آنان را به نام صدا نزن، کاری مکن که مردم بهآنان دشنام دهند، پیش از آنان منشین،پیش از آنکه از تو چیزی بخواهند بهآنان کمک کن.
مردی مادرش را به دوش گرفته بود و طواف میداد و پیامبر را در همان حالت دید. پرسید:آیا حقّ مادرم را ادا کردم؟ فرمود:حتّی حق یکی از نالههای زمان زایمان را ادا نکردی.
از پیامبراکرم(ص) سؤال شد:پس از مرگ پدر و مادر هم میتوان بهایشان احسان کرد؟ فرمود:آری، از راه نماز خواندن برای آنان و استغفار برایشان و وفا به تعهداتشان و پرداخت بدهیهایشان و احترام بهدوستانشان.
مردی از پدرش نزد پیامبر(ص) شکایت کرد. حضرت پدر را خواست و پرسش نمود. پدر پیر گفت:روزی من قوی و پولدار شده و بهمن کمک نمیکند. رسول خدا گریست و فرمود:هیچ سنگ و شنی نیست که این قصه را بشنود و نگرید! سپس به فرزند فرمود:«انت و مالک لأبیک» تو و داراییات از آن پدرت هستید.
مردی از مادرش شکایت کرد که بداخلاق است. پیامبر(ص) فرمود:آنروز که حامله بود، بداخلاق نبود،شبهای بسیاری به خاطر تو بیدار شد، روزها برایت غصّه خورد. تو برای مادرت چهکردی؟ گفت:او را به حج بردم. فرمود:حقّ او را ادا نکردهای.
امام صادق(ع) فرمود:اگر لفظی رقیقتر از «اُف» بود، خداوند آن را میفرمود. اولین گام عاقّ شدن، گفتنِ «اُف» است، عمل کسی که عاقِّوالدین باشد پذیرفته نیست، حتی اگر شهید در جبهه باشد.
پیامها:
1. فرمان بهنیکی به والدین همچون فرمان توحید، قطعی و نسخ نشدنی است (قضی).
2. از پدرومادر جدا نشوید و با آنان زندگی کنید (یبلغنّ عندکالکبر).
3. هم احسان لازم است، هم سخن زیبا و خوب (احساناً… قولاً کریماً).
4. احسان بهوالدین، تنها مالی نیست، بلکه شامل محبّت، ادب، آموزش، مشورت، اطاعت، تشکر، مراقبت و … هم میشود.
5. سالندان روحشان ظریفتر و توقّعشان بیشتر میشود و بهانهجویی و نیاز بیشتری پیدا میکنند. در آن شرایط، حتی کلمه ناپسند «اُف» هم نباید بهآنان گفت.
6. چون والدین، بهصورت فطری با همه وجود به فرزند احسان میکنند، سفارش قرآن بهاحسان، متوجّه فرزندان است.