مواد آموزشی صوتی- تصویری همراه با زیرنویس به عنوان یک ابزار آموزشی قوی می تواند به فرایند فراگیری واژگان زبان دوم کمک نماید. تحقیق حاضر به بررسی نقش نوع زیرنویس (معیار و وارونه) در روند یادگیری واژگان می پردازد. بدین منظور چهل و پنج فراگیر زبان انگلیسی به صورت تصادفی به سه گروه تقسیم گردیدند که هر گروه به تماشای یک فیلم کارتونی به یکی از سه حالت زیر پرداختند. الف) فیلم به زبان انگلیسی بدون زیرنویس (گروه کنترل)، ب) فیلم به زبان انگلیسی با زیرنویس فارسی (گروه معیار) و پ) فیلم به زبان فارسی با زیرنویس انگلیسی (گروه وارونه). فیلم پانزده دقیقه ای مورد استفاده در تحقیق بخشی از یک فیلم کارتونی تلویزیونی بود که نشان می داد چگونه گروهی از مورچه ها در برابر ملخ های مهاجم مقابله می نمایند. نتایج به دست آمده نشان می دهد برنامه های تلویزیونی زیرنویس شده تاثیر معناداری بر فرایند فراگیری واژگان زبان دوم دارند. مطالعاتی که تاکنون در این زمینه صورت گرفته است هر کدام به نحوی به تاثیر فراگیری جنبه های مختلف زبان با توجه به نوع زیرنویس پرداخته اند. اما مطالعه حاضر برخلاف بسیاری از تحقیقات که تاکنون صورت گرفته است با بهره گیری از گروه کنترل (گروه بدون زیرنویس) به نتایج معناداری در خصوص فراگیری زبان دوم از طریق برنامه های زیرنویس دار از نوع وارونه در مقابل دو روش دیگر دست یافته است. نتایج این تحقیق می تواند برای مربیان زبان دوم به منظور به کارگیری مواد آموزشی صوتی- تصویری زیرنویس دار به ویژه به صورت وارونه در کلاس آموزش زبان انگلیسی مثمرثمر باشد.
