دستورالعمل قرآنی:پژواک انس با قرآن
آرشیو
چکیده
متن
عالمان عارف و سالک به سوی خدا، در حالی که خود به ریاضت و خودسازی مشغولند و با عبادات و راز و نیاز با خدای خویش خلوت میکنند و به یاد محبوب سر برآستان او میسایند تا بر آنان حقایقی عرضه شود، گاه گوشههایی از حقایق کشف شدهی خود را با دیگران ـ به ویژه شاگردان خود ـ در میان میگذارند.
ملا محمد تقی مجلسی ،پدر بزرگوار علّامه مجلسی، از این گروه عالمان فرهیخته و خود ساخته است. وی در نوشتهای که میتوان نام آن را «دستورالعمل اخلاقی و عرفانی» نامید، به بیان حقایق گرانسنگی پرداخته است، که آن را از کتاب ارزشمند «روضة المتقین»1 انتخاب کرده و ترجمهی آن را تقدیم خوانندگان جوان و خوشذوق مجلهی قرآنی بشارت میکنیم:
«آنچه این بندهی ضعیف در دوران ریاضت و خودسازی به دست آوردهام، به زمانی برمیگردد که به مطالعهی تفسیر قرآن پرداخته بودم. تا اینکه شبی بین خواب و بیداری پیامبر اکرم حضرت محمد(ص) را دیدم. با خود اندیشیدم که شایسته و سزاوار است که فرصت را غنیمت شمارم و در کمالات و اخلاق پیامبر دقیق شوم و تفکّر نمایم.
هر چه تدبّر و تفکّر من بیشتر میشد، بزرگی و نورانیت آن حضرت نیز بیشتر ظاهر میگشت تا اینکه دریافتم اخلاق پیامبر بزرگ اسلام،تمام قرآن است و باید در قرآن بیش از بیش اندیشه کنم. از این رو، هر چه دقّت و تدبّر من در آیهای افزونتر میشد، حقایق بیشتری نصیبم میگشت، تا اینکه به یک باره علوم و حقایق بیشماری بر من نازل شد و چنین موهبت الهی در تدبّر هر آیهای بر من پدیدارگشت.
البته باور این سخن برای کسانی که به چنین حقایقی نرسیدهاند مشکل؛ بلکه ناممکن مینماید، لیکن قصد من در یاد کرد این مسائل، راهنمایی برادران ایمانیام به سوی خداوند بزرگ است.
قانون خود سازی چنین است:
1. از هر سخنی که سودی ندارد؛ بلکه مطلقاً از یاد غیر خداست، زبان در کام فرو بر و سکوت اختیار کن.
2. از لذّت های زودگذر و غیر ضروری (خوردنیها، آشامیدنیها، پوشیدنی ها…) درگذر.
3. از رفت و آمد با غیر دوستان الهی(اولیاءاللّه) دوری کن.
4. از خواب طولانی و زیاد، پرهیز داشته باش.
5. یاد خداوند را، همواره با مراقبت مداومت کن. برخی از دوستان ذکر:«یا حی یا قیوم لا اله الّا انت» را پی میگرفتند و مداومت داشتند و من نیز آن را تجربه کردم. لیکن بیشترین ذکر من:«یا اللّه» است، البته ب دور کردن غیر خدا از قلب، و با توجّه قلبی به سوی ذات او.
به خاطر بسپار که مهم و اصل، همان یاد حق تعالی است با مراقبت و مواظبت که هیچ چیز به پای آن نمیرسد.
مداومت و پایداری برآنچه یاد کردم ـ به مدت چهل روز ـ باعث میشود که خداوند متعال بر قلب انسان نورهایی از حکمت و محبت خویش نازل کند تا آنجا که به مقام فنای در خداوند و بقا برسد. چنانکه در این باره روایات بسیاری در همین کتاب آورده ایم.
نبی اکرم اسلام ( ص) فرمود : کسی که چهل روز خود را برای خدا خالص کند ، خداوند بلند مرتبه سرچشمههای حکمت و معرفت را از قلبش برزبانش جاری میسازد .
بدان جهت که این شیوه از خودسازی، نزدیکترین راهها به سوی خداست؛ مقابلهی نفس و شیطانهای ظاهر و باطن نیز در آن شدیدتر و سختتر است؛ زیرا تمامی کسانی که به فراگیری دانش رویمیآورند، غالباً با این معارضه روبرو نمیشوند، چرا که تلاش بیشتر این افراد برای جلب مال،مقام و برتری نزد مردم است و در این حال، شیطانها نه تنها با آنها مبارزه نمیکنند که به کمک آنان نیز میآیند؛ اما اگر چنین نشد، باید تأمّل کرد ، زیرا ممکن است غرض انسان خالص نباشد.
این بنده در طول چهل سالی که به راهنمایی و هدایت مردم مشغول هستم، کسی را که بر این دستورالعمل به خودسازی بپردازد، نیافتم. و این خود نشانهی جایگاه بلند و گرانسنگ این دستور است و این در حالی است که تاکنون بیش از صد هزار نفر را با راهنماییهای عمومی و بیان علوم دینی هدایت کردهام و در این ایام بود که به دیدار پیامبر اکرم(ص) نایل آمدم و از ایشان از نزدیکترین راه به سوی خداوند سبحان پرسیدم؟ حضرت فرمودند: همان است که میدانی!
چگونه انسان ادعای کسی را که به دورغ میگوید: من کیمیا گرم باور میکند و مقام، ثروت و وقت خود را در راه او صرف میکند، در حالی که میداند، اگر راستگو باشد، نیازی به اظهار آن ندارد؛ بلکه باید در مخفی نگاه داشتن آن بکوشد، گرچه به بدترین شکنجهها کشته شود؛ اما آدمی به مجرد احتمال راستگویی اموال خود را در راه آن مصرف می کند.
[اینرا بدان جهت گفتم که بدانید ] آنچه من میگویم؛ واقعیتی است برگرفته از آیات قرآن کریم و روایات پیامبر اکرم(ص) و امامان معصوم(ع) و همان است که حکیمی همچون ابوعلی سینا در کتاب اشارات خود در فصل نهم(نمط العارفین) آن را تصدیق کرده است.
پس سزاوار است که تو نیز چهل روز از عمرت را بدان گونه که گفتم به عبادت بپردازی ـ با اینکه بر تو است که در تمام عمرت چنین باشی ـ عبادتی همراه با گریه و زاری، و رویآوری به درگاه خداوند برای رسیدن به این مقصد بلند،نه برای امتحان، بلکه تنها قصدت عبادت خداوند متعال باشد. چنانکه نبی اکرم اسلام(ص) فرمود: کسی که چهل روز خود را برای خدا خالص کند، خداوند بلندمرتبه، سرچشمههای حکمت و معرفت را از قلبش بر زبانش جاری میکند.
1. ملامحمد تقی مجلسی، روضة المتقین، ج13،ص127، چاپ: بنیاد فرهنگ اسلامی کوشانپور. این دستورالعمل ذیل حدیث معروف امام سجاد(ع) آمده است که فرمود: آیات قرآن گنجینه هایی است که هر کدام از آنها گشوده شود، سزاوار است که با دقت در آن نگریسته شود.
Echo of Acquaintance With Quran
By Hassan Pouya
Translated by Sayyid Jaffar Mosavi
Being busy with self - building, worshiP, invocating their God and remembering their beloved to Perceive some truths, mystic and wayfarer scholars sometimes tell a Part of their discovered facts to others, esPecially to their disciPles.
Mulla Mohammad - Taqi Majlisi, the father of Allameh Majlisi (may God bless his soul) was among those self - made and educated scholars. He in his book, can be called زKnostic and Morals Ordersس has exPlained the more valuable facts taken from the invaluable book, Rouzat al - Muttaqin, and now we offer you the translation of it as follows:
زDuring self - building whatever I had gained, it dates back to when I am studying the commentary of the Holy Quran. Once at night I dreamt the Holy ProPhet(S.A.W.). I told myself that it deserves to size the oPPortunity to be Precise and think deePly of the moral and the Perfections of the Holy ProPhet(S.A.W.). The more I meditated and thought about his Personality, the more I realized the greatness and the brightness within himself. But once I noticed that the moral of the Holy ProPhet (S.A.W.) was all the Quran in which I should think more than ever.
Thus, the more I thought about any Quranic verse, the more facts I Perceived. Untill then infinite number of knowledges and truths bestowed uPon me, then Divine gift of any thinking on Quranic verse aPPeared to me.
Of course, it is hard to believe for those who have not reached such facts, rather it seems imPossible, but recalling such matters is to direct my brethren to Great God.
The rules of self - building are:
1) KeeP silence on hearing nonsense and invites you to other than God.
2) Avoid unnecessary enjoyment like eating, drinking, clothing ... .
4) Avoid long sleePing
5) keeP remembering God.
Some of my friends used to say:س یا حی یا قیوم لا اله الا انت س and I have also exPerienced it more and more; but my more remembrance was یا اللّه , of course by keePing away non - God from heart and with a sincere attention towards His essence.
Know that the most imPortant thing in life is only God remembrance. To keeP remembering whatever I mentioned for forty days makes God the Amighty bestowed uPon manشs heart lights of His wisdom and affection so that he/she reaches the status of mortality in God.
Subsequently, this tyPe of self - building is the aPProachest Path to God, resistance soul and outward and inward Satans is also more harder and difficult in it; for all those who are eager to acquise knowledge, often do not encounter such Problem, for they strive harder to make wealth, reach office and have suPeriority over PeoPle. In doing so, not only devils do not fight them, but also helP them.If it does not become so, one should not hesitate, for oneشs intention might not be Pure.
During forty years at which I was busy guiding PeoPle, I myself havenشt found anyone to build himself acccording to this agenda and this is a symbol of higher and invaluable station of this order. By now I have guided more than 1000 PeoPle with Public guidance and religious knowledge. And those days I met the Holy ProPhet(S.A.W.) asking him the nearest way to God? He said: زIt is the same you know.س
How can man believe someone who claims to be an alchemist and sPend his time and his money in this way, whereas he knows that if he (the alchemist) was a honest man, he did not tell his knowledge to anyone, rather he tries to keeP it secret although he is killed by the worst torments.
Thus, you should know that whatever I said was a reality drived from Quranic verses, the hadith of the Holy ProPhet(S.A.W.) and the infallibles Imams(A.S.) and it is the same that a scientists like Avicenna has clarified it in his book, Al - isharat, in chaPter 9, Namat al - Arefin.
It is so deserved to worshiP God for forty days, while you had better sPend all your life thus, worshiPing along with crying, Paying attention to God to reach this higher destination not only for a taste rather your intention should only be worshiPing the Almighty God.
As the Holy ProPhet (S.A.W.) said:
زWhoever Purifies himself for God for forty days, the Amighty God will make current the fountains of wisdom and knowledge from his heart into his tongue.س
ملا محمد تقی مجلسی ،پدر بزرگوار علّامه مجلسی، از این گروه عالمان فرهیخته و خود ساخته است. وی در نوشتهای که میتوان نام آن را «دستورالعمل اخلاقی و عرفانی» نامید، به بیان حقایق گرانسنگی پرداخته است، که آن را از کتاب ارزشمند «روضة المتقین»1 انتخاب کرده و ترجمهی آن را تقدیم خوانندگان جوان و خوشذوق مجلهی قرآنی بشارت میکنیم:
«آنچه این بندهی ضعیف در دوران ریاضت و خودسازی به دست آوردهام، به زمانی برمیگردد که به مطالعهی تفسیر قرآن پرداخته بودم. تا اینکه شبی بین خواب و بیداری پیامبر اکرم حضرت محمد(ص) را دیدم. با خود اندیشیدم که شایسته و سزاوار است که فرصت را غنیمت شمارم و در کمالات و اخلاق پیامبر دقیق شوم و تفکّر نمایم.
هر چه تدبّر و تفکّر من بیشتر میشد، بزرگی و نورانیت آن حضرت نیز بیشتر ظاهر میگشت تا اینکه دریافتم اخلاق پیامبر بزرگ اسلام،تمام قرآن است و باید در قرآن بیش از بیش اندیشه کنم. از این رو، هر چه دقّت و تدبّر من در آیهای افزونتر میشد، حقایق بیشتری نصیبم میگشت، تا اینکه به یک باره علوم و حقایق بیشماری بر من نازل شد و چنین موهبت الهی در تدبّر هر آیهای بر من پدیدارگشت.
البته باور این سخن برای کسانی که به چنین حقایقی نرسیدهاند مشکل؛ بلکه ناممکن مینماید، لیکن قصد من در یاد کرد این مسائل، راهنمایی برادران ایمانیام به سوی خداوند بزرگ است.
قانون خود سازی چنین است:
1. از هر سخنی که سودی ندارد؛ بلکه مطلقاً از یاد غیر خداست، زبان در کام فرو بر و سکوت اختیار کن.
2. از لذّت های زودگذر و غیر ضروری (خوردنیها، آشامیدنیها، پوشیدنی ها…) درگذر.
3. از رفت و آمد با غیر دوستان الهی(اولیاءاللّه) دوری کن.
4. از خواب طولانی و زیاد، پرهیز داشته باش.
5. یاد خداوند را، همواره با مراقبت مداومت کن. برخی از دوستان ذکر:«یا حی یا قیوم لا اله الّا انت» را پی میگرفتند و مداومت داشتند و من نیز آن را تجربه کردم. لیکن بیشترین ذکر من:«یا اللّه» است، البته ب دور کردن غیر خدا از قلب، و با توجّه قلبی به سوی ذات او.
به خاطر بسپار که مهم و اصل، همان یاد حق تعالی است با مراقبت و مواظبت که هیچ چیز به پای آن نمیرسد.
مداومت و پایداری برآنچه یاد کردم ـ به مدت چهل روز ـ باعث میشود که خداوند متعال بر قلب انسان نورهایی از حکمت و محبت خویش نازل کند تا آنجا که به مقام فنای در خداوند و بقا برسد. چنانکه در این باره روایات بسیاری در همین کتاب آورده ایم.
نبی اکرم اسلام ( ص) فرمود : کسی که چهل روز خود را برای خدا خالص کند ، خداوند بلند مرتبه سرچشمههای حکمت و معرفت را از قلبش برزبانش جاری میسازد .
بدان جهت که این شیوه از خودسازی، نزدیکترین راهها به سوی خداست؛ مقابلهی نفس و شیطانهای ظاهر و باطن نیز در آن شدیدتر و سختتر است؛ زیرا تمامی کسانی که به فراگیری دانش رویمیآورند، غالباً با این معارضه روبرو نمیشوند، چرا که تلاش بیشتر این افراد برای جلب مال،مقام و برتری نزد مردم است و در این حال، شیطانها نه تنها با آنها مبارزه نمیکنند که به کمک آنان نیز میآیند؛ اما اگر چنین نشد، باید تأمّل کرد ، زیرا ممکن است غرض انسان خالص نباشد.
این بنده در طول چهل سالی که به راهنمایی و هدایت مردم مشغول هستم، کسی را که بر این دستورالعمل به خودسازی بپردازد، نیافتم. و این خود نشانهی جایگاه بلند و گرانسنگ این دستور است و این در حالی است که تاکنون بیش از صد هزار نفر را با راهنماییهای عمومی و بیان علوم دینی هدایت کردهام و در این ایام بود که به دیدار پیامبر اکرم(ص) نایل آمدم و از ایشان از نزدیکترین راه به سوی خداوند سبحان پرسیدم؟ حضرت فرمودند: همان است که میدانی!
چگونه انسان ادعای کسی را که به دورغ میگوید: من کیمیا گرم باور میکند و مقام، ثروت و وقت خود را در راه او صرف میکند، در حالی که میداند، اگر راستگو باشد، نیازی به اظهار آن ندارد؛ بلکه باید در مخفی نگاه داشتن آن بکوشد، گرچه به بدترین شکنجهها کشته شود؛ اما آدمی به مجرد احتمال راستگویی اموال خود را در راه آن مصرف می کند.
[اینرا بدان جهت گفتم که بدانید ] آنچه من میگویم؛ واقعیتی است برگرفته از آیات قرآن کریم و روایات پیامبر اکرم(ص) و امامان معصوم(ع) و همان است که حکیمی همچون ابوعلی سینا در کتاب اشارات خود در فصل نهم(نمط العارفین) آن را تصدیق کرده است.
پس سزاوار است که تو نیز چهل روز از عمرت را بدان گونه که گفتم به عبادت بپردازی ـ با اینکه بر تو است که در تمام عمرت چنین باشی ـ عبادتی همراه با گریه و زاری، و رویآوری به درگاه خداوند برای رسیدن به این مقصد بلند،نه برای امتحان، بلکه تنها قصدت عبادت خداوند متعال باشد. چنانکه نبی اکرم اسلام(ص) فرمود: کسی که چهل روز خود را برای خدا خالص کند، خداوند بلندمرتبه، سرچشمههای حکمت و معرفت را از قلبش بر زبانش جاری میکند.
1. ملامحمد تقی مجلسی، روضة المتقین، ج13،ص127، چاپ: بنیاد فرهنگ اسلامی کوشانپور. این دستورالعمل ذیل حدیث معروف امام سجاد(ع) آمده است که فرمود: آیات قرآن گنجینه هایی است که هر کدام از آنها گشوده شود، سزاوار است که با دقت در آن نگریسته شود.
Echo of Acquaintance With Quran
By Hassan Pouya
Translated by Sayyid Jaffar Mosavi
Being busy with self - building, worshiP, invocating their God and remembering their beloved to Perceive some truths, mystic and wayfarer scholars sometimes tell a Part of their discovered facts to others, esPecially to their disciPles.
Mulla Mohammad - Taqi Majlisi, the father of Allameh Majlisi (may God bless his soul) was among those self - made and educated scholars. He in his book, can be called زKnostic and Morals Ordersس has exPlained the more valuable facts taken from the invaluable book, Rouzat al - Muttaqin, and now we offer you the translation of it as follows:
زDuring self - building whatever I had gained, it dates back to when I am studying the commentary of the Holy Quran. Once at night I dreamt the Holy ProPhet(S.A.W.). I told myself that it deserves to size the oPPortunity to be Precise and think deePly of the moral and the Perfections of the Holy ProPhet(S.A.W.). The more I meditated and thought about his Personality, the more I realized the greatness and the brightness within himself. But once I noticed that the moral of the Holy ProPhet (S.A.W.) was all the Quran in which I should think more than ever.
Thus, the more I thought about any Quranic verse, the more facts I Perceived. Untill then infinite number of knowledges and truths bestowed uPon me, then Divine gift of any thinking on Quranic verse aPPeared to me.
Of course, it is hard to believe for those who have not reached such facts, rather it seems imPossible, but recalling such matters is to direct my brethren to Great God.
The rules of self - building are:
1) KeeP silence on hearing nonsense and invites you to other than God.
2) Avoid unnecessary enjoyment like eating, drinking, clothing ... .
4) Avoid long sleePing
5) keeP remembering God.
Some of my friends used to say:س یا حی یا قیوم لا اله الا انت س and I have also exPerienced it more and more; but my more remembrance was یا اللّه , of course by keePing away non - God from heart and with a sincere attention towards His essence.
Know that the most imPortant thing in life is only God remembrance. To keeP remembering whatever I mentioned for forty days makes God the Amighty bestowed uPon manشs heart lights of His wisdom and affection so that he/she reaches the status of mortality in God.
Subsequently, this tyPe of self - building is the aPProachest Path to God, resistance soul and outward and inward Satans is also more harder and difficult in it; for all those who are eager to acquise knowledge, often do not encounter such Problem, for they strive harder to make wealth, reach office and have suPeriority over PeoPle. In doing so, not only devils do not fight them, but also helP them.If it does not become so, one should not hesitate, for oneشs intention might not be Pure.
During forty years at which I was busy guiding PeoPle, I myself havenشt found anyone to build himself acccording to this agenda and this is a symbol of higher and invaluable station of this order. By now I have guided more than 1000 PeoPle with Public guidance and religious knowledge. And those days I met the Holy ProPhet(S.A.W.) asking him the nearest way to God? He said: زIt is the same you know.س
How can man believe someone who claims to be an alchemist and sPend his time and his money in this way, whereas he knows that if he (the alchemist) was a honest man, he did not tell his knowledge to anyone, rather he tries to keeP it secret although he is killed by the worst torments.
Thus, you should know that whatever I said was a reality drived from Quranic verses, the hadith of the Holy ProPhet(S.A.W.) and the infallibles Imams(A.S.) and it is the same that a scientists like Avicenna has clarified it in his book, Al - isharat, in chaPter 9, Namat al - Arefin.
It is so deserved to worshiP God for forty days, while you had better sPend all your life thus, worshiPing along with crying, Paying attention to God to reach this higher destination not only for a taste rather your intention should only be worshiPing the Almighty God.
As the Holy ProPhet (S.A.W.) said:
زWhoever Purifies himself for God for forty days, the Amighty God will make current the fountains of wisdom and knowledge from his heart into his tongue.س