در تناسب آیه اکمال با صدر و ذیل خود، نظرات مفسران، خود را در دو دوره های زمانی مختلف نشان می دهد.در دوره نخست که از قرن 6 تا 14 می باشد.اکثر مفسران معتقدند که این قسمت از آیه که معروف به آیه اکمال است جمله معترضه می باشد که به دلیل اهمیت خاص آن موضوع،لابلای امور دیگر مطرح شده زیرا این کار آشنای ذهن عرب آن روز بوده است.بعد از قرن چهار وجوه متفاوتی در تناسب آیه مطرح می شود که این نظرات ریشه در اعتقاد مفسران در توقیفی یا اجتهادی بودن جمع قرآن دارد و به شرح زیر می باشد: ـ کسانی از آنها معتقدند،این آیه یا به دلیل مخالفت و دشمنی با علی(ع) و از روی عناد لابلای محرمات گنجانده شده و یا اینکه بدون غرض شخصی،از باب وضع شی ء در غیر محل خود بوده است. ـ مفسرانی معتقدند،جمع قرآن توقیفی بوده و تناسب را مطرح شدن آیه در بین عقود مختلف می دانند،زیرا عقود دینی بنای واحدی است که مسلمانان باید به تمامی آن ها پایبند باشند. البته برخی از این مفسران بدون توجه به سیاق،مناسبت را در محافظت آیه از دستبرد نا اهلان جستجو کرده اند. از سیاق آیه مورد بحث و سایر آیات سوره مائده به این نتیجه می رسیم که خداوند آیه اکمال را بدین گونه تنظیم کرده تا مردم همیشه یاد پیمان ولایت افتاده و برآن متعهد بمانند و بدانند که در صورت شکستن پیمان دچار گمراهی های اقوام گذشته می شوند که در اثر پیمان شکنی بدانها گرفتار شدند.
