مطالعات منطقه ای

مقاله حاضر به دیپلماسی عمومی رژیم صهیونیستی اسراییل در جهان اختصاص دارد. نویسنده قصد دارد با بررسی وضعیت منازعه نرم میان رژیم صهیونیستی و فلسطینی ، نقاط قوت و ضعف دیپلماسی عمومی اسراییل را مورد سنجش و کاوش قرار دهد . برای نیل به این اهداف ، ابتدا ادبیات مربوط به دیپلماسی عمومی مرور می شود ، سپس شاخصها و حوزه های برآورد قدرت نرم بازیگران مورد بررسی قرار می گیرد. در نهایت این نتیجه حاصل می شود که به رغم تلاش گسترده و پرهزینه اسراییل برای ترمیم چهره منفور کارگزارانش ، این رژیم در عرصه افکار عمومی دنیا همچنان منفورترین است. به زعم نویسنده ، انتفاضه فلسطینی ها نقش برجسته ای در آشکار ساختن سیاستها و تدابیر تجاوز کارانه اسراییلی ها داشته است .

شهردار صهیونیست بیت المقدس در اواخر سال 2009 در یک سخنرانی در لندن با اشاره به برنامه های آتی شهرداری بیت المقدس برای گسترش شهرک سازی گفت : « براساس برنامه 10 ساله ، شهرداری بیت المقدس 50 هزار خانه جدید در این شهر می سازد . آمریکا هرگز حاکمیت اسراییل بر بیت المقدس را نپذیرفته است ، درحالی که همواره به دنبال فشار آوردن بر اسراییل است . » این سخنان و سخنان بنیامین نتانیاهو برخی را برآن داشت تا با توجه به برخی جدلهای بین سران اسراییل و آمریکا چنین اظهاراتی را کارشکنی اسراییل و جلوگیری از پیشرفت طرح جورج میچل نماینده اوباما در خاورمیانه تلقی کنند . این امر به ویژه زمانی بارزتر می شد که اسراییل همواره از خطر حماس ، حزب الله ، ایران و سوریه و ضرورت مقابله آمریکا و جهانیان با این خطر و جنگ علیه آنها سخن می گفت . این مقاله به دنبال آن است که با مروری بر شهرک سازی در تاریخ اسراییل ، ثابت نماید شهرک سازی جزیی از ماهیت اسراییل است و مسئولان این رژیم هرچند از طرح موضوع شهرک سازی و اقدام عملی در این خصوص و اینکه هیچ حرفی از صلح به میان نیاید و هرگونه ابتکار عملی به شکست بینجامد ، خشنود خواهند شد ، ولی انتقال یهودیان به فلسطین اشغالی و شهرک سازی با ماهیت اسراییل عجین شده و این امر در چارچوب راهبرد کلان این رژیم قابل تحلیل است . در هر صورت این موضوع می تواند دلیلی باشد برای اینکه برنامه شهرک سازی در قدس پیش و پس از تشکیل اسراییل و به ویژه پس از اشغال بخش شرقی بیت المقدس مورد بررسی بیشتر قرار گیرد .

امروزه به ضرورت الزامات حاکم بر صحنه جهانی، تحولات کیفی متفاوت و معیارهای جهانی شاید بتوان آمریکا را بزرگ ترین بازیگران صحنه بین الملل قلمداد کرد. از همان آغاز شکل گیری به ضرورت نیازهای اجتماعی، سیاسی، نظامی و فرهنگی اتخاذ سیاست بسط و توسعه طلبی – نه الزاماً جغرافیا محور– از اولویتهای سیاست خارجی آمریکا بوده است و این کشور خواهان صدور و اشاعه اقتصاد بازار، ارزشها ، نهاد ها و ساختارهای آمریکایی بوده است. پس از جنگ جهانی دوم دو عامل کیفیت تعامل بین بازیگران بزرگ را دگرگون کرد: یکی دستیابی کشورها به سلاحهای اتمی و دیگری رقابت بازیگران بزرگ درچارچوب دو اردوگاه ایدئولوژیک . همچنان که ویژگی های نظام بین الملل پس از جنگ سرد نیز کیفیت روابط آمریکا با دیگر بازیگران بزرگ و بازیگران رده دوم را متحول کرده است. به نظر می رسد آمریکا در رابطه با بازیگران بزرگ و بازیگران رده دوم را متحول کرده است. به نظر می رسد آمریکا در رابطه با بازیگران بزرگ سیاست تقسیم منابع را برگزیده است و در رابطه با بازیگران رده دوم به فراخور زمان و شرایط اقدام نظامی یا ابزارهای تخریبی غیر نظامی را بر می گزیند . این مقاله درصدد است دو سیاست مزبور را تبیین و ارزیابی کند .

محرومیت و حاشیه نشینی یهودیان در اروپا و مهاجرت آنها به قاره آمریکا در نهایت موجب شکل گیری ایدئولوژی موسوم به صهیونیسم مسیحی و نیز صهیونیسم سیاسی شده است. اندیشه صهیونیسم میسیحی پیش از شکل گیری لابی یهودی در اعتقادات و فرهنگ مردم آمریکا رسوخ پیدا کرده بود. آنها با اعتقاد به پیوند میان دین مسیحت و یهودیت ، واقعه (( آرماگدون )) بازگشت به ارض موعود و نیز فرا رسیدن هزاره خوشبختی را موهبت الهی برای جبران دوران ((یهود ستیزی)) و هولوکاست تلقی می کنند. روسای جمهور ایالات متحده آمریکا از بدو انقلاب این کشور تاکنون چه در سیاست اعلامی و چه درسیاست اعمالی با یهودیان احساس هم دردی نموده اند . محافظه کاران و نو محافظه کاران به طور سنتی و تاریخی خواهان روابط حسنه با دولت اسراییل هستند و بسیاری از آنها تاسیس دولت اسراییل و ثبات آن را به عنوان نوعی پرداخت و به مثابه حمایت از تنها دموکراسی منطقه خاورمیانه عنوان می کنند .

پرسش اصلی مقاله حاضر این است که شوک اقتصادی آمریکا چگونه راهبردی تجاری ، اقتصادی و حتی سیاسی این کشور را متاثر ساخته است. نویسنده برای یافتن پاسخ این پرسش، ابتدا ریشه ها و دلایل بروز بحران را تشریح می کند و سپس با شرح « ظهور نقشه جدید جغرافیایی تجاری در جهان» از بر آمدن قدرتهای نوین آسیایی و تغییر مرکز ثقل قدرت سخن می گوید. نویسنده تصریح می کند که قدرتهای آسیایی نظیر چین و هند در حال ظهورند ، اما برای اینکه آنها به حد و اندازه آمریکا و اروپا برسند، سالهای سال زمان لازم است . نویسنده مقاله با بهره گیری از استدلالهای مختلف سیاسی – اقتصادی ، عواملی مانند جنگ قدرت، سرکوب و فساد را از جمله دلایلی می داند که مانع تاثیر گذاری آسیایی ها و آفریقایی ها بر مسائل جهانی می شود .

یکی از دلایل استمرار شکافهای سیاسی در اسراییل از زمان تاسیس آن ، نوع نظام انتخاباتی این کشور بوده که مشوق احزاب کوچک تر و تضعیف کننده احزاب بزرگ تر بوده است . با وجود آنکه احزاب متعدد در اسراییل بازتاب دهنده شکافهای اجتماعی ، اقتصادی و ایدئولوژیک آن است ، نظام انتخاباتی نیز به نوبه خود این شکافها را تقویت کرده است . در کشورهای مختلف برای جلوگیری از راه یابی احزاب کوچک تر محلی و منطقه ای به پارلمان ، حد نصاب مشخص تعیین می شود و هر چه مقدار آن بیشتر باشد احتمال اینکه احزاب کوچک بتواند راهی پارلمان شوند ، کمتر می شود . اما برای تشویق مردم به مشارکت سیاسی در جوامع با شکافهای متعدد ، این حد نصاب پایین در نظر گرفته می شود . در مورد اسراییل این قاعده صادق بوده و باعث ورود احزاب کوچک تر متعدد به پارلمان یا همان کنست می شود . تعداد احزاب موجود در پارلمان دستیابی به ائتلاف حزبی را مشکل تر کرده ، باعث تشکیل کابینه های ائتلافی شکننده می شود ؛ ائتلافهایی که در آنها گاه یک حزب بسیار کوچک باعث انحلال کابینه و حتی انحلال پارلمان جهت برگزاری انتخابات پیش از موعد مقرر می شود . در سال 1992 با تصویب کنست قرار شد انتخاب نخست وزیر از سال 1996 با رای مستقیم مردم باشد ، اما نتایج پیش بینی نشده باعث شد دوباره در سال 2001 قانون انتخاباتی به حالت سابق برگردد .