سید محمدصادق حسینی سرشت

سید محمدصادق حسینی سرشت

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۱ مورد از کل ۱۱ مورد.
۱.

آثار تقوا در دنیا و آخرت با الهام از آیات قرآن و سخنان اهل بیت(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: تقوا قرآن و سنت آثار دنیوی و اخروی آثار فردی و اجتماعی آثار تقوا از منظر قرآن و سنّت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۱۳ تعداد دانلود : ۱۵۶۹
«آثار تقوا در دنیا و آخرت با الهام از آیات قرآن و سخنان اهل بیت :» عنوانی است جهت دستیابی به مفهوم تقوا و آثار آن در دنیا و آخرت که از دیدگاه قرآن و سنّت بررسی گردیده است. تقوا از «وقایه» گرفته شده و در لغت، به معنای خویشتن­داری و بازداشتن نفس از آن چیزی است که در آخرت برای انسان زیان دارد. تقوا، محصورکردن نفس به چیزهایی است که برای او مفید است. تقوا، دارای اثر نیک در دنیا و آخرت است.آثار دنیوی نیز در دو قالب آثار فردی و آثار اجتماعی ذکر شده اند. لازم به ذکر است که پاره ای از آثار، رابطه ای تعاملی یا دو سویه با تقوا دارند؛ یعنی هم این عوامل تقوا را به دنبال دارند و نیز تقواپیشگی سبب پیدایش آنهاست.
۲.

جستاری در مفهوم شناسی «زیغ» از منظر قرآن و سنّت(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: هدایت ضلالت مفهوم شناسی قرآن و سنت زیغ مفهوم شناسی زیغ از منظر قرآن و سنّت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۵۰ تعداد دانلود : ۲۵۰۷
«زیغ»، در لغت، به معنای انحراف از حقّ، میل، کشش و عدول است، و در اصطلاح، به معنای انحراف و تمایل از پایداری در راه دین است. زیغ، پی آمد سرپیچی از دستورات الهی و وانهادن بندگی خداست. زیغ، در زبان قرآن و سنّت، با مفاهیم: ضلالت، غوایت و میل مرادف است. برخی از مفاهیم مقابل زیغ در زبان قرآن و سنّت عبارتند از: هدایت، رشد، قصد و ثبات. در این موجز، مفهوم شناسی زیغ، عوامل ایجاد زیغ، عوامل از بین بردن زیغ، پی آمدهای دوری از زیغ و پی آمدهای زیغ بررسی گردیده است. ثمره ی این جستار، شناخت علمی و روشمند مفهوم زیغ است.
۳.

تقوا؛ سرآمد اخلاق(درآمدی بر شناخت مفاهیم اخلاقی از دیدگاه قرآن و سنّت)(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: ایمان مفاهیم اخلاقی تقوا قرآن و سنت مفاهیم مرادف تقوا مفاهیم مقابل تقوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶۷ تعداد دانلود : ۲۸۵۲
تقوا؛ ورع و پرهیز از حرام های خدا و اجتناب از ارتکاب معاصی است. درآیات قرآن تقوا به معنای محافظت خود از چیزهای است که باعث ضرر و زیان است. تقوا درپی عمل به دستورات خدا و عبادت(بندگی) او ایجاد می شود، و امری مشکّک (ذو مراتب) است. تقوا؛ سرآمد فضائل اخلاقی، وصیّت خدا و اهل بیت:، بالاترین کرامت، بهترین پوشش، محکم ترین عزّت، والاترین فضیلت و بهترین توشه برای آخرت است. در آیات قرآن متعلَّق تقوا؛ خداوند،آتش جهنّم و بیت المال مسلمین است. مخاطب تقوا گاه عامّ و گاه خاصّ است. تقوا در زبان قرآن وسنّت با مفاهیم: ایمان، سکینه، اطاعت و ورع مرادف است. برخی از مفاهیم مقابل تقوا در زبان قرآن و سنّت عبارتند از: فجور، غوایت و طغیان. ثمره این جستار، مفهوم شناسی علمی و روشمند تقوا است.
۴.

درآمدی بر شناخت مفاهیم اخلاق اجتماعی در قرآن؛ کاوشی در ضرورت شناخت حدود امر به معروف و نهی از منکر با تکیه بر آیه ی 105 سوره ی مائده(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: امر به معروف و نهی از منکر خودسازی اخلاق اجتماعی دعوت هدایت و گمراهی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن اخلاق و تربیت در قرآن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن علوم قرآنی کلیات مفهوم شناسی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات فلسفه‌ اخلاق
تعداد بازدید : ۱۵۹۸ تعداد دانلود : ۸۰۷
امر به معروف و نهی از منکر از مهم ترین مباحث دینی مطرح در حوزه ی اخلاق اجتماعی است. حتی می توان آن را سرسلسله ی مباحث این حوزه دانست. امر به معروف و نهی از منکر از فروع دین و فریضه ای الهی و بنا به عقیده ی عموم اندیشمندان شیعه واجب کفایی است. در زمان برپایی حکومت اسلامی، احیای این فریضه بر جامعه ی اسلامی لازم است. در برخی از آیات قرآن کریم به اقامه ی این فریضه امر شده است و از دیگر سو، پاره ای از آیات قرآن فرد را مسؤول اعمال خود می داند و می گوید گمراهی و هدایت دیگران به فرد ضرری نمی رساند. آیه ی 105 سوره ی مائده از این نمونه است. نگارنده بر آن است در این مقاله به دفع این شبهه بپردازد و جایگاه امر به معروف و نهی از منکر را روشن نماید. هدف نوشتار حاضر اثبات این نکته است که امر به معروف و نهی از منکر و دعوت به دین هیچ گونه منافاتی با خودسازی و پرداختن به خود ندارد و هر یک از مفاهیم در جایگاه خاص خود تعریف شده است
۶.

عوامل کسب یقین از دیدگاه قرآن و سنّت(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: یقین شک قرآن و سنت عوامل کسب یقین الگوهای یقین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴۵ تعداد دانلود : ۲۵۶۹
یقین علم ثابت واستواری است که هیچ گونه شکّ و شایبه ای درآن راه ندارد. با توجّه به اثر یقین در رفتار و منش آدمی، هدف اصلی نوشتار حاضر دستیابی به عوامل کسب یقین از دیدگاه قرآن و سنّت است. ثمره ی این جستار تبیین علمی و روشمند یقین جهت وصول به آن است. تحقّق این خواسته مستلزم استقصای تمام آیات وروایات مرتبط به یقین و نیز ساماندهی و ارتباط آنان با یکدیگر است که در این نوشتار به آن پرداخته شده است. عوامل کسب یقین از منظر قرآن و سنّت عبارتند از: مخالفت با هوای نفس، عبادت، صبر، تقوا، امر به معروف و نهی از منکر، زهد، مبارزه با دنیاطلبی، احسان، شک ستیزی، دوری از شبهات، فتنه ستیزی، کسب شناخت، خردپروری، روحیه ی پرسش گری، مشورت، حقّ پذیری، عبرت گیری، خدامحوری، صداقت و اخلاص، دعا و توسّل، توکّل و شجاعت، خشوع، تسلیم و رضا. بنیادی ترین و اصولی ترین عامل جهت کسب یقین،کسب شناخت است. برخی ازعوامل یاد شده به صورت تعاملی و دوجانبه با یقین مرتبط اند. بدین صورت که ابتدا باعث رشد یقین اند و در ادامه خود یقین نیز، باعث رشد آنها می گردد. این عوامل عبارتند از:کسب شناخت، خردپروری، زهد، احسان، صبر، صداقت و اخلاص. الگوهای یقین عبارتند: ائمّة طاهرین:، رسولان الهی:، و مؤمنان راستین.
۷.

مقتضیات اخلاقی تقوا در آیینه ی قرآن و سنّت(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: سنت قرآن اخلاق مقتضیات تقوا مقتضیات تقوا در آیینهی قرآن و سنت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰۳ تعداد دانلود : ۶۳۷
«مقتضیات تقوا در آیینه­ی قرآن و سنّت» عنوانی جهت دستیابی به مفهوم تقوا، وعوامل دستیابی به تقوا از دیدگاه قرآن و سنّت است. تقوا از «وقایه» گرفته شده و در لغت، به معنای نهایت خویشتن داری و در عرف، بازداشتن نفس از آن چیزی است که در آخرت برای  انسان زیان دارد، و محصورکردن آن به  چیزهایی است که برای او مفید است. مقتضیات، یعنی همان عوامل پیدایش تقوا، در دو زیر شاخه­ی اصلی: اخلاقی و فقهی، بررسی گردیده اند. مقتضیات اخلاقی پیدایش تقوا نیز در دو مجموعهی اخلاقیات فردی همچون: الگوپذیری، مخالفت با هوای نفس، شناخت و معرفت، صداقت، اطاعت اوامر الهی، عبادت و بندگی، خردورزی، یاد خدا، آیات الهی، هدایت الهی، یقین، توبه، صبر و تواضع، و مجموعهی اخلاقیات اجتماعی همچون: عدالت، خدمت به مردم، وحدت، وفای به عهد، موعظه، عفّت و پاکدامنی، احسان وکنترل زبان آمده اند. در مقتضیات فقهی نیز عواملی چون: بر پاداشتن نماز، روزه داری، حجّ، جهاد و قصاص بررسی شده اند.
۸.

درآمدی بر شناخت مفاهیم اخلاق سیاسی؛فتنه در بیان امام علی (علیه السلام)(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: فتنه کلام امام علی (ع) ریشه های فتنه راه های دفع فتنه آثار فتنه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۰ تعداد دانلود : ۴۸۴
فتنه در لغت به معنای آزمایش و وسیله ی آزمایش است و گاهی در معنای ملزوم آن، - یعنی چیزی که باعث آزمایش است- به کار می رود. جامعه ی اسلامی از آغاز پیدایش تا به امروز از این مسأله مستثنی نبوده و در تمامی اعصار و قرون، مقرون به فتنه بوده است. درآیات قرآن کریم و سخنان امیر مؤمنان حضرت علی7ریشه های فتنه، راه های دفع، و آثار فتنه بیان گردیده است. برخی از ریشه های فتنه عبارتند از: پیروی از هوای نفس، بدعت گذاری، غلوّ در اعتقادات، اختلاف افکنی، حبّ ریاست، وسوسه های شیطانی و جریان نفاق. برخی از راه های دفع فتنه عبارتند از: تمسّک به قرآن، تمسّک به اهل بیت:، پرهیزگاری و اخلاص عمل، وحدت و همدلی، و عبرت پذیری از فتنه های تاریخ. نگارنده بر آن است در نوشتار پیش رو به تعیین علمی و روش مند این موضوع در بیان امام علی 7بپردازد.
۹.

کاوشی در نقش رذایل اخلاقی در ایجاد تفرقه از نگاه ثقلین(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: تفرقه وحدت قرآن و سنت رذائل اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴۳ تعداد دانلود : ۵۰۲
تفرقه در لغت، جداگشتن، و فاصله گرفتن معنا می دهد و در فرهنگ قرآن و معارف اهل بیت :، دورشدن قلب ها، عواطف اعتقادات از یکدیگر است. این عمل، پی آمد رذالت ها و صفات ناپسندیدهی انسانی است که ریشه در اعتقادات ناصحیح دارد. هدف اصلی نوشتار حاضر دستیابی به عوامل اخلاقی تفرقه از منظر قرآن و سنّت معصومین :است. نتیجه و ثمره ی این پژوهش، تبیین علمی، جامع و دقیق عوامل اخلاقی تفرقه، جهت دستیابی به آن در تمام ابعاد زندگی دنیوی و اخروی مسلمانان و امّت اسلام است. برای تحقّق این خواسته، نگارنده به استقصای تمام آیات قرآن و نیز قسمت اهمّ روایات ائمّه ی معصومین : پرداخته است.
۱۰.

مبانی حدیث شناخت محدثان اخباری معتدل اصفهان در سده های یازدهم و دوازدهم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مبانی شناخت حدیث حجیت حدیث اخباریان معتدل مدرسه حدیثی اصفهان در سده های یازدهم و دوازدهم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷ تعداد دانلود : ۶
جریان حدیثی غالب محدثان شیعی، در سده یازدهم و دوازدهم ، جریان اخباری معتدل است. ظاهر امر این است که ایشان به صرف وجود حدیث در مجامع حدیثی به صحت آن حکم می کنند؛ولی در حقیقت مبانی جهت شناخت حدیث دارند و در عمل بدان ها پایبند هستند. ایشان در عمل سند و متن حدیث را مورد بررسی قرار می دهند. از دیدگاه ایشان خبر واحد به دلیل سیره علما و آیه های نفر و نبا دارای حجیت است. برخی از مبانی ایشان جهت شناخت و تعامل با حدیث عبارت است از: حجیت ظواهر قرآن و استناد به آن در شرح روایات، رویکرد میانه به عقل، نگاه دوگانه به اجتهاد، پذیرش تقسیم رباعی حدیث، پذیرش وجود تعارض غیر مستقر در روایات و توجه به علم رجال. مقاله به روش تحلیل محتوا از نوع توصیفی تحلیلی انجام شده و گردآوری مطالب به روش کتابخانه ای صورت پذیرفته است. در تحلیل موضوع از داده های منابع شرح الحدیثی محدثان اخباری معتدل سده های یازدهم و دوازدهم مدرسه حدیثی اصفهان استفاده شده است.
۱۱.

فعّالیت های متن پژوهانه محدّثان اصفهان در سده های یازدهم و دوازدهم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حدیث نگاری بسترهای شکل گیری فعّالیت های متن پژوهانه حدیث اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷ تعداد دانلود : ۵
با تشکیل دولت صفویه و رسمی شدن مذهب تشیع و به دنبال آن، درخواست از علمای شیعه جهت نشر معارف شیعه، و از همه مهم تر تغییر نگرش نسبت به حدیث و رشد اخباری گری، بستر مناسبی در سده های دهم تا دوازدهم، به ویژه یازدهم جهت فعالیت های متن پژوهانه شکل گرفت. بیشترین فعّالیت های متن پژوهانه شیعه در این زمان صورت پذیرفته است. بیش از هشتاد درصد شروح کتب اربعه از جهت کمی و کیفی در این زمان نگاشته شد. الکافی بیشتر از کتب دیگر مورد توجه قرار گرفته و این امر متأثر از تفکر اخباری و کمی هم نقد بر عقل گرایان است. ده درصد از کتاب ها به زبان فارسی است. بیشتر آثار توسط اخباریان نگاشته شده است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان