محسن پالیزبان

سنجش موقعیت راهبردی انقلاب اسلامی و تعیین اینکه انقلاب اسلامی در هر بخش و در شرایط موجود و مطلوب در کدام موقعیت راهبردی (تهاجمی، محافظه کارانه، رقابتی و تدافعی) قرار دارد، از طریق ارزیابی عوامل راهبردی شامل قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدهای آن بخش امکان پذیر است. ضمن اینکه توصیف و تبیین موقعیت راهبردی و شناخت چالش های راهبردی در مسیر رسیدن از شرایط موجود به شرایط مطلوب تسهیل کننده طراحی و تدوین راهبردها برای دستیابی به مطلوبیت راهبردی در هر بخش خواهد بود.

ازجمله ویژگی های بارز امنیت ملی در جهان معاصر، تحول ابعاد و ماهیت آن است که با سرعت زیاد و چشمگیری در حال وقوع است. از این نظر، تحولات رخ داده در حوزه فناوری اطلاعات از اهمیت بیشتری نسبت به دیگر حوزه ها برخوردار است. امنیت در فضای مجازی، ازجمله موضوع هایی است که به تازگی در حوزه مطالعات راهبردی مطرح شده است. ماهیت اینترنت و محیط امنیتی و راهبردی متأثر از آن، به گونه ای است که در کنار فرصت های فراوان، قابلیت ایجاد تهدید و ناامنی داشته، الزام های خاص خود را در حوزه امنیت ملی طلب می کند. از این منظر، مشخص می شود که امنیت ملی کشور با اینترنت و امنیت فضای مجازی پیوستگی مثبتی دارد. در این مقاله تلاش می شود چگونگی این پیوستگی در حوزه امنیتی (تروریسم، خرابکاری، عملیات جاسوسی)، حوزه سیاسی- فرهنگی و حوزه نظامی- دفاعی در حد توان بررسی و ارزیابی شود.

در این پژوهش میزان تمایل به مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه های دولتی شهر تهران و عوامل مؤثر بر آن بررسی می شود. این پژوهش به روش پیمایش و با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام شده و در آن داده های 667 پرسشنامه از مجموع 700 پرسشنامه توزیع شده بین دانشجویان یازده دانشگاه دولتی مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. یافته های حاصل از پژوهش بیانگر آن است که میزان تمایل به مشارکت سیاسی دانشجویان «کم» است. بر اساس تحلیل های آماری انجام شده وجود رابطه مثبت بین میزان تمایل به مشارکت سیاسی دانشجویان با احساس کارایی سیاسی، حساسیت سیاسی و آگاهی سیاسی آنها تأیید شده است. بر همین اساس، رابطه ای بین پایگاه اجتماعی- اقتصادی دانشجویان و میزان تمایل آنها به مشارکت سیاسی وجود ندارد.

فضای اسطوره ای عام و ایدئولوژیک گفتمان ها بعد از پیروزی و تسلط به سمت رقابت و عینیت گرایش پیدا می‌کند. در خصوص گفتمان جمهوری اسلامی بروز خرده گفتمان های رقیب به دلیل شخصیت فرهمند امام خمینی(ره) و تحمیل جنگ هشت ساله با تأخیر روی داد. در سال های بعد خرده گفتمان هایی ظاهر شد که هر یک بر تعبیر و تفسیر خود از جمهوریت و اسلامیت تأکید دارند. در این مقاله تلاش می‌شود ضمن بررسی خرده گفتمان های مورد نظر، به قابلیت و توان گفتمان جمهوری اسلامی در مفصل بندی و بازسازی تئوریک در برابر بی قراری های درون گفتمانی و تثبیت خود، پرداخته شود.