کاظم محمدی

سنجش کارایی سازمان­های تولیدی و صنعتی و مقایسه کارایی بین واحدهای آنها از جمله مسائل مهمی است که امروزه در حوزه صنعت مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله از تکنیک تحلیل رابطه خاکستری و تحلیل پوششی داده­ها بطور ترکیبی برای ارزیابی تأمین­کنندگان در شرکت فراگستر توس استفاده شده است. هدف اصلی این مقاله بررسی نقش شاخص­های نماینده (از میان نهاده­ها و ستاده­ها) برای کاربرد در مدل تحلیل پوششی داده­ها می­باشد. بر این اساس ابتدا تکنیک تحلیل رابطه خاکستری تشریح شده تا بعداً همراه با تکنیک تحلیل پوششی داده­ها مورد استفاده قرار بگیرد. در مرحله بعد با استفاده از داده­های جمع­آوری شده کارایی تأمین­کنندگان در قالب مدل تحلیل پوششی داده­ها محاسبه گردیده است . در پایان نیز به منظور تحلیل اثرات شاخص­های نماینده، با استفاده از مدل رابطه خاکستری ارتباط بین شاخص­ها (نهاده­ها و ستاده­ها) شناسایی شده و پس از تعیین شاخص­های نماینده، کارایی تأمین­کنندگان مجدداً محاسبه شده تا اعداد کارایی در دو حالت مورد مقایسه قرار گیرند. نتایج نشان می­دهد که در حالت اول 6 تأمین کننده و در حالت دوم تنها یک تأمین­کننده کارا بوده­اند. استفاده از دسته­بندی خاکستری توانسته است سنجش کارایی تأمین­کنندگان را با استفاده از تحلیل پوششی داده­ها دقیق­تر نمایند و بنابراین قدرت تفکیک واحد های تصمیم­گیری افزایش یابد.

مساله مالکیت در شرکتها و حضور اشخاص حقیقی و حقوقی در ترکیب سهامداران شرکت، از موضوعات قابل توجه پژوهشگران به ویژه گرکیتی سانسورن و جومرئورن ونگ ( 2006 )، عتیق، فانگ وگادهام ( 2006 ) و روبی ( 2007 ) در سال های اخیر می باشد. پژوهش حاضر به بررسی تاثیر ترکیب سهامداران بر حجم مبادلات و نقدشوندگی سهام آنها می پردازد.برای انجام آزمون تجربی، با توجه به دوره زمانی تحقیق (1382 الی 1386)، اقدام به گردآوری اطلاعات در خصوص متغیرهای تحقیق از شرکت های پذیرفته در بورس اوراق بهادار تهران گردید. در این راستا 6 فرضیه در دو گروه مطرح شد. به منظور بررسی نرمال بودن توزیع داده ها از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف استفاده شد و به دنبال آن به برطرف کردن مشکل نرمال نبودن داده ها با استفاده از روش تبدیل داده ها اقدام گردید. سپس با استفاده ازروش همبستگی به بررسی رابطه بین متغیرها پرداخته شد. به منظور بررسی فرضیه ها، ابتدا ضریب همبستگی تک متغیری بین متغیرهای پیش بین (درصد سهام داران غیرنهادی و نهادی) و متغیرهای ملاک ( حجم مبادلات و نقدشوندگی سهام ) محاسبه شد. با توجه به نتایج آزمونها، شواهدی دال بر این که بین نقد شوندگی سهام و حجم مبادلات سهام با ترکیب سهامداران اعم از نهادی ( حقوقی ) و غیر نهادی (حقیقی )، رابطه ای وجود داشته باشد، یافت نگردید.