مهناز افراسیابی

در این مقاله مدل های کلاسیک سفارش اقتصادی و تولید اقتصادی با در نظر گرفتن هزینه نگهداری و خرید به صورت تابعی افزایشی و پیوسته از سیکل سفارش توسعه داده می شود. دو مدل ارائه شده است که مدل اول، مدل سفارش اقتصادی با فرض غیر مجاز بودن کمبود می باشد و مدل دوم هم مدل تولید اقتصادی با فرض غیر مجاز بودن کمبود است، از آنجاییکه مدل از نوع برنامه ریزی غیر خطی پیوسته است، حل آن به روش دقیق در زمان معقول امکان پذیر نیست به این سبب از الگوریتم های ابتکاری ژنتیک و ازدحام ذرات برای حل استفاده می شود برای افزایش اثربخشی الگوریتم ها از رویکرد تاگوچی برای تنظیم پارامتر الگوریتم ها استفاده می شود که پس از آن به سنجش دو الگوریتم پرداخته می شود.

مدلهایی که در زمینه مدیریت موجودی ارائه شدهاند پارامترهای متعددی را در بر میگیرند. نکتهای که در مدل های کلاسیک مربوط به تعیین مقدار اقتصادی سفارش و مقدار اقتصادی تولید وجود دارد ثابت بودن پارامترهایی نظیر هزینه نگهداری و هزینه راهاندازی و نرخ تقاضا در این مدلهاست. این مساله موجب عدم نزدیکی مقدار اقتصادی سفارش و تولید در حالت کلاسیک با شرایط دنیای واقعی میشود. برای نمونه در ارتباط با هزینه نگهداری باید ذکر کرد که هزینه نگهداری کالاهای فاسد شونده و نابود شدنی همواره یکسان و ثابت نبوده و با گذشت زمان افزایش مییابد. در این مقاله، با در نظر گرفتن هزینه نگهداری و خرید به صورت تابعی افزایشی و پیوسته از زمان سیکل سفارش، مدلهای کلاسیک سفارش و تولید اقتصادی توسعه داده میشود به دلیل پیچیدگی مسئله در نظر گرفته شده از دو الگوریتم فراابتکاری شامل الگوریتم ژنتیک با رتبهبندی نامغلوب و الگوریتم اجتماع ذرات چندهدفه پرداخته میشود. از آنجاییکه بهینه کردن سطح خدمت یکی از دغدغههای اصلی سطح مدیریتی بحساب میآید، افزودن بهینگی سطح خدمت، به عنوان هدف دوم بررسی میشود. از آنجا که عملکرد الگوریتمهای فراابتکاری به طور قابل توجهی تحت تاثیر تنظیم پارامترهایشان قرار دارد از روش تاگوچی به منظور تنظیم پارامترهای الگوریتمهای توسعه یافته استفاده شده است