قاسم مهدوی

با افزایش سطح رقابت در دهه های اخیر، مدیریت شرکتها توجه خود را معطوف به اهداف گوناگون و متعددی نظیر تامین سود پایدار، افزایش یا حداقل حفظ سهم در بازار، تنوع محصولات، تثبیت قیمتها و دهها هدف دیگر می کنند که این اهداف گاه متعارض نیز می باشند. با توجه به این تعدد هدف در شرایط واقعی، برنامه ریزی خطی که ضرورتاً یک هدف یا معیار را در برنامه ریزی مورد توجه قرار می دهد، نمی تواند ابزار مناسبی برای برنامه ریزی در این شرایط باشد. به عبارت دیگر در برنامه ریزی تولید ترکیبی، باید طوری عمل شود که علاوه بر تخصیص بهینه منابع محدود، اهداف متعدد و گاه متعارض نیز تا حد ممکن برآورده شود. مدل برنامه ریزی آرمانی راه حرکت همزمان به سوی چندین هدف حتی اهداف متعارض را نشان می دهد؛ بنابراین در شرایط واقعی طراحی سیستم ها می توان از برنامه ریزی آرمانی به عنوان ابزار کارآمد در طراحی سیستم های عملیاتی استفاده کرد. در این مقاله، ابتدا مدل برنامه ریزی آرمانی و دلایل استفاده از این مدل توضیح داده شد، سپس یک مدل برنامه ریزی آرمانی برای بهینه سازی برنامه ریزی تولید با توجه به منابع و امکانات و محدودیتهای شرکت مورد مطالعه طراحی می شود تا شرکت بتواند به اهداف متعدد خود تا حد امکان دست یابد.