منوچهر مرادی

در شرایطی که نزدیک به سه سال از آغاز بحران اوکراین و سرنگونی دولت طرفدار مسکو در کی یف می گذرد، طرح دیدگاه های متفاوت در خصوص رفتار روسیه در قبال بحران اوکراین همچنان ادامه دارد. غالب نظرات ارایه شده، مواضع مسکو را متاثر از رویکرد تهاجمی و نوامپریالیستی روسیه در دوره زمامداری ولادیمیر پوتین می دانند. مقاله حاضر در پاسخ به چرایی رفتار روسیه، تئوری موازنه تهدید استفن والت را به خدمت گرفته و این فرضیه را به آزمون خواهد گذاشت که برداشت مسکو از تهدیدات سیاسی - امنیتی غرب در محیط امنیتی خود، مهمترین عامل در شکل گیری رفتار این کشور در قبال تحولات اوکراین است. در جهت تبیین موضوع، ضمن بررسی کلی تحولات اوکراین، به مناسبات روسیه و غرب، تلاش غرب به ویژه امریکا برای نفوذ در حوزه مشترک المنافع پرداخته خواهد شد. همچنین، تلاش خواهد شد تا برداشت روسیه از تهدید غرب، با مروری بر گرایشات فکری و اظهارات مقامات روسی و همچنین مفاد اسناد سیاسی - امنیتی بالادستی تشریح شود.

نظام بین المللی پس از خاتمه سرد و فروپاشی اتحاد شوروی به نظامی تک قطبی با سلطه سیاسی - نظامی آمریکا تبدیل شده است . چنین تحولی ، به دلیل آثار و تبعاتی که بر منافع و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تحمیل نموده است شناخت هرچه بیشتر نظام جهانی و وضعیت دیگر قدرتها و بازیگران بین المللی را ضروری می‌نماید . بدیهی است با حصول چنین شناختی فرصتها و تهدیدهای فراروی جمهوری اسلامی ایران و نحوه تعامل با دیگر قدرتهای جهانی روشن‌تر خواهد شد . تردیدی نیست که فدراسیون روسیه از منظر نظامی و سیاسی همچنان بازیگری موثر در تحولات جهانی و منطقه‌ای است...