ابراهیم شاکی

امروزه تعداد زیادی از جمعیت جهان به زبان کردی صحبت می کنند. گویش های عمده این زبان شامل سورانی، کرمانجی، اورامی- گورانی و کردی جنوبی هستند که هرکدام، لهجه ها و زیرگویش های مخصوص به خود را دارند. این تحقیق با تأکید بر «کردی ایلامی» (که گاه نیز کردی فیلی نامیده می شود) از گویش های کردی جنوبی انجام شده است که زبان رایج در بسیاری از مناطق استان ایلام و بخش هایی از کشور عراق مانند خانقین و مندلی است. پژوهش حاضر به روش توصیفی - تحلیلی (مقابله ای) انجام شده و به بررسی وجود اشتراک و افتراق زمان فعل در گویش کردی ایلامی و زبان فارسی پرداخته است. نتیجه این پژوهش نشان می دهد که در ساختار انواع فعل در هر دو زبان مورد بررسی، هم تشابه و هم تفاوت وجود دارد و بیشترین تفاوت ها به شناسه ها، معادل های زمانی، افعال و صیغه های دوم شخص و سوم شخص جمع برمی گردد. جمع آوری داده ها به منظور تحلیل و مقایسه ساخت معلوم و مجهول نیز به دو روش کتابخانه ای و میدانی انجام شد. در روش میدانی، با استفاده از پرسشنامه ای محقق ساخته، معادل کردیِ سی جمله معلوم و مجهول فارسی، از 12 گویشور کردی فیلی ساکن در شهرستان ایلام - که اکثرا بیسواد یا کم سواد بودند – به دست آمد. نتیجه این بررسی حاکی از آن است که مجهول در گویش کردی ایلامی ساختی مستقل دارد.