آتوسا مؤمنی

این مقاله با مروری بر سیر تحول دانش مردم شناسی در ایران به مطالعات فرهنگ عامه و روند تغییرات رویکردی در شناسایی، آگاهی افزایی، ارتقا و انتقال بین نسلیِ میراث فرهنگیِ ناملموس پرداخته است. میراث فرهنگی ناملموس- که یکی از بهترین داشته های ارزشمند فرهنگی ملتها در جهان شناخته می شود- می تواند بنا به ظرفیت سیال و مرزنوردش، جوامع را بسوی همگرایی و وفاق سوق داده و ارمغان آور صلح پایدار جهانی باشد. بنابرین شناخت صحیح، معرفی و آگاهی افزایی درباره آن، ضامنی در حفاظت و مدیریت انتقال بین نسلی خواهد بود. توجه به این وجه از میراث بشری در جهان بسیار نوپاست و بعد علمی و سیستماتیک آن به بعد از کنوانسیون 2003 .م یونسکو باز می گردد؛ اما در سالهای اخیر مطالعات در مورد آن به طور فزاینده ای درمیان ملت ها با اقبال ویژه ای مواجه شده است. نویسنده در این مقاله درصدد است تا با بررسی روند مطالعات مردم شناسی (با هدف صیانت و تغییر عنوان در ادبیات فرهنگی و تاریخی) ضمن اشاره به مطالعات میراث فرهنگی ناملموس کشور، ظرفیت ها و چالش های پیشرو را در عرصه پژوهش های مربوط به حفاظت از آن معرفی کرده و راه کارهایی جدی و اجرایی برای آن پیشنهاد دهد. وی همچنین تلاش میکند تا بر اساس نمونه های موفق و تجربیات و آزموده های پرثمر ملی و بین المللی، صور فرهنگ بشری و جلوه های میراث ناملموس آن را منطبق با استانداردهای خلاقانه تعیین شده از سوی سند کنوانسیون جهانی 2003 .م یونسکو نشان داده و مشارکت برپادارندگان و حاملان و ناقلان این وجه از میراث زنده بشری را به طور فزاینده ای جلب کند. در پایان این پژوهش به اکوموزه گیلان، به عنوان نمونه ای از برترین اقدامات پاسدارانه از میراث ناملموس فرهنگی توجه شده است.