علیرضا بیزبان

مسئله اصلی نوشتار حاضر امنیت ملّی است. پرسش نوشتار حاضر این است که چه جوامعی و چرا تهدیدات بالقوه و بالفعل داخلی و خارجی مخاطره آمیز امنیت ملّی را کمتر تجربه می کنند، درحالی که برخی جوامع پیوسته در معرض و در حال تجربه تهدیدات مخاطرات آمیز هستند؟ وضعیت ایران از حیث قدرت دولت و ملّت و تهدیدات مخاطره آمیز امنیت ملّی چگونه است؟ به منظور یافتن راه حل تئوریک مسئله با استعانت از نظریه های دولت- ملت سازی، ابعاد قدرت دولت و ملّت استخراج و سپس با بهره گیری از نظریه نهادگرایی تاریخی به واکاوی نظری مناسبات بین دولت- ملّت و امنیت ملّی پرداخته شد. همچنین برای یافتن راه حل تجربی مسئله نیز از روش شناسی کمّی و تکنیک تحلیل ثانویه در سطح کلان استفاده شده و داده های مرتبط به متغیرهای پژوهش برای ۱۳۰ کشور از منابع مختلف بین المللی گردآوری و برای دوره زمانی ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۲ م تحلیل شده اند. یافته های حاصل از تحلیل تطبیقی کمّی نشان داد که ظرفیت دولت و ملّت و ساخت متعادل- متوازن قدرت آن ها و همچنین تعادل و توازن قدرت بین دولت و ملّت که زمینه همسویی و هم افزایی قدرت آن ها را فراهم می کند، اثر کاهنده ای بر تهدیدات بالقوه و بالفعل داخلی و خارجی و اثر فزاینده ای بر امنیت ملّی دارد.