اسدالله حسن زاده دلویی

برنامه ریزی جانشینی شامل شناسایی رهبران آینده، تغییر مالکیت، انتقال کنترل و مدیریت، و توسعه رهبران در هماهنگ سازی با چشم انداز سازمانی است. به طریقی، برنامه ریزی جانشینی، تداوم و پایداری طولانی مدت را برای یک سازمان فراهم می کند. هدف پژوهش حاضر ارائه ی مدلی جهت توسعه جانشین پروری در مدیران دانشگاه علوم پزشکی مشهد بود. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش جمع آوری داده ها میدانی –کتابخانه ای و ماهیت داده ها کیفی است. روش پژوهش از نوع تحلیل محتوای کیفی بوده، مشارکت-کنندگان جامعه آماری، 13 نفر از خبرگان دانشگاه علوم پزشکی مشهد بودند که توسط نمونه گیری هدفمند و از نوع قضاوتی انتخاب شده و تا رسیدن به اشباع نظری نمونه گیری ادامه یافت. ابزار گردآوری داده ها در این بخش، مصاحبه نیمه ساختار یافته است. روش گردآوری داده ها، روش مثلث سازی بوده و داده ها با روش تحلیل محتوای قراردادی، تجزیه و تحلیل شد. بر اساس نتایج، 55 شاخص و 11 مولفه برای توسعه جانشین پروری استخراج گردید. این 11 مولفه شامل: عوامل سازمانی، رفتار سازمانی، پیامد منفی سازمانی، پیامد مثبت جانشین پروری، کارکنان سازمان، محیط برون سازمانی، مدیران سازمان، مدیریت منابع انسانی، موانع جانشین پروری، ویژگی های شغلی، استراتژی مدیریت استعداد بودند.

هدف پژوهش حاضر طراحی مدل سطح بندی جانشین پروری مبتنی بر شایسته سالاری و مدیریت استعداد سبز بود که به صورت ترکیبی انجام شد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و بر اساس روش، توصیفی- همبستگی می باشد. در گام اول عوامل موثر بر جانشین پروری مبتنی بر شایسته سالاری و مدیریت استعداد سبز بر اساس مصاحبه با 13 نفر از خبرگان به روش تحلیل محتوا، شناسایی شدند. خروجی این مرحله 66 شاخص در قالب 11 مولفه (عوامل سازمانی استعداد محور، جذب استعداد، توسعه استعداد، حفظ استعداد، کشف استعداد، ارزیابی استعداد، جذب و استخدام شایسته محور، آموزش شایسته محور، ارزیابی عملکرد شایسته محور، جبران خدمات شایسته محور، شایستگی های محوری) بود. سپس در گام دوم مولفه های شناسایی شده به روش مدل سازی ساختاری تفسیری سطح بندی و با تحلیل میک مک خوشه بندی شدند که برای تحلیل آن از نرم افزار اکسل استفاده شد. نتایج سطح بندی نشان داد مولفه ها در 7 سطح قرار دارند و نتایج میک مک نشان داد مولفه های (آموزش شایسته محور، ارزیابی عملکرد شایسته محور، جبران خدمات شایسته محور، شایستگی های محوری) در خوشه وابسته، مولفه جذب و استخدام شایسته محور در خوشه خودمختار و مولفه های(عوامل سازمانی استعداد محور، جذب استعداد، توسعه استعداد،حفظ استعداد، کشف استعداد، ارزیابی استعداد) در خوشه مستقل قرار گرفته اند.