محمود فرهنگ

مخابرات نوری زمینه ساز شگرف ترین تحولات در سیستمهای مخابراتی در دو دهه اخیر بوده است؛ به گونه ای که دنیای کنونی ارتباطات بدون شبکه های فیبر نوری زیرساخت غیرقابل تصور است و جایگزینی فیبر نوری به جای سیم مسی در بخش دسترسی شبکه تا منازل نیز در کشورهای توسعه یافته در حال انجام است. به علاوه، افق پیشِ روی این حوزه بسیار فراتر از شبکه های مبتنی بر فیبر است و فناوریهایی نظیر مخابرات بی سیم نوری، ارسال داده در نور مرئی، شبکه های هوشمند نوری، و پردازشگرهای تمام نوری نقش پررنگ این گرایش از مهندسی مخابرات را در سالهای آینده برجسته تر می سازد. بااین وجود، آموزش مخابرات نوری جایگاه قابل اعتنایی در برنامه آموزشی مهندسی برق کشور ندارد و عدم آشنایی عمیق متخصصان داخلی با مفاهیم پایه و نیز مبحثهای پیشرفته این حوزه، راه را بر طراحی مناسب و پیاده سازی بومی هر یک از فناوریهای فوق خواهد بست. همچنین، نه تنها باید نظاره گر ورود تمام فناوری از خارج از کشور بود، بلکه در زمینه بهره برداری مناسب، انطباق، توسعه و بهینه سازی نیز کشور را به یک واردکننده خدمات مبدل می سازد. ازاین رو، در این مقاله کوشش شده است طرحی برای آموزش مخابرات نوری در مهندسی برق مخابرات، در دو سطح کارشناسی و تحصیلات تکمیلی، ارائه گردد تا با پوشش مهمترین مفاهیم و اصول موردنیاز، توانایی مواجهه با فناوریهای روز و پیش بینی و انطباق با فناوریهای آینده را در متولیان آینده صنعت مخابرات کشور ایجاد کند.