رحمان علیزاده

در فضای رسانه ای کشور، صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، اصلی ترین سازمان رسانه ای است که روایت رسمی را از رویدادها ارائه می دهد، اما نوع مواجهه مخاطبان با این روایت ها و یا خوانش آنها همیشه دغدغه جدی مسئولان و سیاستگذاران بوده است. این تحقیق با هدف شناخت قرائت های مخاطبان از اخبار و سیاست های خبری صداوسیما انجام شده است. برای رسیدن به این هدف، با استفاده از روش مصاحبه کیفی متمرکز، 24 مصاحبه نیمه ساخت یافته فردی و گروهی با 32 نفر از مخاطبان تهرانی بالای 18 سال صورت گرفته و داده های حاصل از این مصاحبه ها به روش تحلیل مضمونی، واکاوی شده است.نتایج تحقیق نشان داد که خوانش مصاحبه شوندگان از سیاست های بازنمایی اخبار بین المللی حاوی دو مولفه اصلی است: بزرگنمایی مشکلات کشورهای دیگر و بازنمایی دوقطبی اخبار خوب و بد بین المللی (اهوارایی/ اهریمنی). همچنین خوانش آنها از اخبار سیاسی داخلی در سه مولفه اصلی بازنمایی غیرمتوازن گروه های اجتماعی، سوگیری جناحی و سیاست های محدودکننده (سانسور و سوگیری) خلاصه می شود. البته مصاحبه شوندگان سیاست خبری تلویزیون برای بازنمایی اقتصاد را با مولفه های (بازنمایی آرامش اقتصادی؛ ناهمخوانی بازنمایی شاخص های اقتصادی با تجربه زندگی روزمره؛ بازنمایی دوگانه وضعیت اقتصادی کشور) خوانش کردند. همچنین از نظر آنها بازنمایی فرهنگ در برنامه های خبری تلویزیون را می توان در سه مقوله دسته بندی کرد: سیاست های متناقض در بازنمایی مولفه های فرهنگی؛ مرزبندی در بازنمایی مسائل اجتماعی و فرهنگی و آسیب های بازنمایی برنامه های خبری فرهنگی در تلویزیون.