آرزو مکرمی

در دنیای امروز حمل و نقل، زیرساختی موثر در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورهاست. در این فرایند، نقش سیستم های حمل ونقل در بهینه سازی هزینه ها و زمان سفر، سرعت جابجایی، ایمنی و سطح خدمات ارائه شده، غیرقابل انکار است و هر کشوری برای اعتلای توان اقتصادی، فرهنگی، امنیتی و سیاسی خود نیازمند شبکه گسترده و قابل اعتماد حمل ونقل است. در علم اقتصاد، مجموعه خدماتی که سبب انتقال و جابجایی منابع تولید می شود، دارای ارزش اقتصادی بوده و بخشی از جریان تولید محسوب می شود. همچنین حمل و نقل در فرایند توزیع کلاها و خدمات هم، ارزش افزوده ایجاد می نماید. نظام حمل و نقل دارای جایگاه ویژه ای در سیاستگذاری و سرمایه گذاری در کشورهاست. دستیابی به سیستم حمل ونقل ایمن، سریع، کارآمد، پاک و قابل اطمینان در کلاس جهانی و بهترین در سطح منطقه خاورمیانه که در سند چشم انداز کشور به آن تصریح شده، بیانگر اهمیت توجه به این موضوع استراتژیک در کشور است که نقش قابل اعتنایی نیز در اقتدار و امنیت ملی دارد. در این پژوهش تلاش شده تا نخست با انجام مطالعات کتابخانه ای و بررسی اسناد بالادستی به این پرسش اکتشافی پاسخ داده شود که چالش های سیستم حمل و نقل در کشور چیست و سپس با بررسی نظرات خبرگان با ایجاد پنل تخصصی مشخص گردد که هوشمندسازی در این صنعت، کدام موارد از چالش ها را می تواند مرتفع سازد. نتایج پژوهش نشان می دهد که 15 مورد از چالش های 27گانه این صنعت با هوشمندسازی مرتفع می گردد که از آن جمله هماهنگی ارگان های تصمیم گیر، نگهداری کارآمد شبکه و بسترسازی حمل و نقل چندوجهی است.