شناسایی راهکارهای گردشگری پایدار در راستای توسعه اقتصادی سکونتگاه های روستایی در قلمرو کوچ نشینان شهرستان قوچان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: یکی از الزامات بنیادین بخش گردشگری نیل به اهداف توسعه پایدار در راستای دستیابی به گردشگری پایدار می باشد. گردشگری پایدار سعی در تنظیم روابط بین مکان گردشگری و گردشگران دارد و رضایت بازدید کننده گان را فراهم آورده و به رشد اقتصادی ناحیه کمک می کند.هدف پژوهش: هدف تحقیق حاضر، شناسایی راهکارهای گردشگری پایدار در راستای توسعه اقتصادی سکونتگاه های روستایی در قلمرو کوچ نشینان شهرستان قوچان، می باشد.روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی می باشد، و به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش گراندد تئوری و مدل (DEMATEL) استفاده شد. در این تحقیق نمونه گیری از نوع غیراحتمالی به صورت نمونه گیری هدفمند تا مرحله اشباع (کفایت) نظری پیش رفت و در مجموع 40 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند.قلمروجغرافیایی پژوهش: این پژوهش در قلمرو کوچ نشینان شهرستان قوچان مورد بررسی قرار گرفته است.یافته ها و بحث: از نتایج روش گراندد تئوری جهت شناسایی راهکارهای گردشگری پایدار در راستای توسعه اقتصادی روستاهای شهرستان قوچان، 6 مقوله (برنامه ریزی و سیاست گذاری مناسب گردشگری، تشکیلات و شناسایی جاذبه ها و ملزومات توسعه گردشگری، تقویت فرهنگ سنتی روستاهای گردشگری قوچان، بستر اقتصادی، اجتماعی، محیطی و انسانی کارآفرینی گردشگری، ارتقاء آموزش و آگاهی مردم محلی، بازاریابی در امر گردشگری)؛ شناسایی شد که از بین راهکارهای مطرح شده با استفاده از مدل دیمتل، راهکارهای (برنامه ریزی و سیاستگذاری مناسب گردشگری، تشکیلات و شناسایی جاذبه ها و ملزومات توسعه گردشگری، بستر اقتصادی، اجتماعی، محیطی و انسانی کارآفرینی گردشگری، ارتقاء آموزش و آگاهی مردم محلی، بازاریابی در امر گردشگری) در نیمه مثبت نمودار عوامل علی قرار گرفته اند که نشان از تاثیرگذاری بالای این راهکارها می باشد و راهکار (تقویت فرهنگ سنتی روستاهای گردشگری قوچان) در نیمه منفی نمودار عوامل معلول قرار گرفته اند که نشان از تاثیرپذیری بالای این راهکار می باشد.نتایج: با تقویت فرهنگ محلی و سنتی منطقه می توان توسعه گردشگری را به حداکثر رساند تا بتوان تاثیرات آن را بر ابعاد اقتصادی زندگی سکونتگاه های روستایی به وضوح مشاهده گردد.