ریاض مرعی

یکی از مهم ترین برنامه های توسعه شهری، مکان یابی بهینه جهات توسعه شهری بر مبنای توانمندی های محیطی است. انتخاب جهت مناسب توسعه شهری باعث می شود که شهر در آینده با مسائل و مشکلات کم تری ازجمله مخاطرات طبیعی همراه باشد و همچنین روند توسعه شهری به درستی صورت گیرد. با توجه به اهمیت موضوع، در این پژوهش به شناسایی مناطق مستعد توسعه سکونتگاه ها در محدوده و حاشیه ی شهر پلدختر پرداخته شده است. در این پژوهش با توجه به موضوع و اهداف موردنظر، از مدل رقومی ارتفاعی 30 متر SRTM، نقشه زمین شناسی 1:100000 سازمان زمین شناسی کشور، تصویر ماهواره لندست و لایه های رقومی اطلاعاتی، به عنوان داده های تحقیق استفاده شده است. مهم ترین ابزارهای تحقیق، Arc GIS (به منظور تهیه نقشه های موردنظر) و Expert Choice (جهت اجرای مدل AHP) بوده است. همچنین در این پژوهش از مدل های منطق فازی (به منظور فازی سازی لایه ها و همچنین تلفیق لایه های اطلاعات و تهیه نقشه نهایی) و AHP (به منظور وزن دهی به لایه های اطلاعاتی) استفاده شده است. بر اساس نتایج حاصله، بخش های زیادی از محدوده شهری و حاشیه شهری پلدختر دارای تناسب خیلی کم جهت توسعه شهری هستند. این مناطق که عمدتاً شامل مناطق شمالی محدوده شهری پلدختر است به دلیل ارتفاع و شیب زیاد، قرار گرفتن در واحد کوهستان و دره آبرفتی، پتانسیل کمی جهت توسعه فیزیکی نواحی سکونتگاهی دارند. بر این اساس، تنها بخش هایی از مناطق جنوبی شهر پلدختر به دلیل ارتفاع و شیب کم و همچنین قرار گرفتن در واحد دشت، مستعد توسعه فیزیکی نواحی سکونتگاهی هستند.