رقیه صادقی آهنگری

علمای امامیّه اتفاق نظر دارند بر اینکه تثویب در اذان حرام بوده و هرگز جزء اذان صبح نبوده است ولی میان علمای اهل سنّت درمورد اینکه تثویب در اذان جایز است یا خیر، اختلاف است. غالب علمای اهل سنت گفتن این جمله را در اذان صبح مشروع و مستحب و ترک آن را نیز مکروه می دانند اما برخی اندک از علمای اهل سنّت مثل ابو   حنیفه به بدعت بودن تثویب تصریح نموده است،  این مقاله بر آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی به نقد و بررسی بیان دلائل مشروعیت تثویب توسط غالب اهل سنّت پرداخته و در ادامه بیان نماید تمام روایاتی که آن ها در مورد تثویب نقل نموده اند به دو راوی یعنی بلال و ابی محذوره منتهی می گردد که هر دو روایت دارای ضعف جدّی چه از لحاظ سندی و دلالی می باشند.

از مسائل بسیار مهمی که دین اسلام به آن شدیداً اهتمام دارد، نگه داری حرمت و آبروی مسلمین و پرهیز از جست وجوی عقاید و دخالت کردن در زندگی دیگران است. دخالت و خبرجویی از اندرون زندگی شخصی مردم جایز نبوده و کسی اجازه ندارد که اسرار و لغزش های مردم را افشا کند؛ در حقیقت جست وجوگری عاملی است برای کشف اسرار و رازها و احیاناً عیوب نهانی مردم، و اسلام هرگز اجازه نمی دهد که رازهای خصوصی افراد فاش شود. لذا پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی در صدد است با توجه به آیه 12 سوره حجرات عوامل بروز تجسس و دخالت همچون عدم تقوا، حسادت و عداوت را از منظر آیات مورد بررسی قرار داده و بیان نماید که در صورت عدم ترک، این رذیله اخلاقی می تواند پیامد های سوئی را از جمله افشاء زندگی شخصی و ایجاد تنفر در بین افراد ایجاد نماید. در پایان نیز با اشاره به راهکار درمانی این بیماری اخلاقی؛ بیان می دارد که عمل به دستورات قرآن در انتخاب روش تربیتی صحیح می تواند آسایش خاطر و امنیت بر زندگی شخصی افراد را حاصل نماید.

امروزه روش شناسی در هر علمی از اهمیتی وی ژه برخوردار است. امر تعلیم و تربیت نیز از این قاعده، مستثنی نیست. یعنی برای شکوفایی استعدادهای نهفته مربیان و پرورش انسان هایی لایق و شایسته، چاره ای جز این نیست که اولیا و مربیان از روش هایی علمی و متقن بهره جویند تا نهال سعادت را در وجود متربّیان بپرورانند و لذا در سوره های مختلف قرآن، شیوه ها و راهکارهای تربیتی؛ ابعاد پررنگ تری را به خود اختصاص داده است. از آنجا که سوره اعراف بعد از سوره بقره از لحاظ تعداد کلمات، جزء بزرگ ترین سوره های قرآن است و به نوعی اکثر اهداف و مقاصد قرآن در آن گرد آمده، می تواند زمینه مناسبی برای بررسی ابعاد تربیتی لحاظ گردد. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از روش فیش برداری از آیات سوره اعراف و مراجعه به تفاسیر متعدد به این نتیجه دست یافته که این سوره مشحون از روش های تربیتی است که ایجاد محیط تربیتی مساعد و تأثیر آن در بهبود تربیت فرزندان از آن موارد است و قرآن کریم برای رسیدن به آن محیط مناسب، به شیوه هایی از جمله زمینه سازی، الگوسازی، سالم سازی، و امر به معروف و نهی از منکر اشاره نموده است.