فهیمه غلامحسین قشقایی

ژوهش حاضر به منظور مقایسه ی اثربخشی مشاوره گروهی بر اساس دو رویکرد واقعیت درمانی و فمینیستی بر تغییر هویت زنان سرپرست خانوار صورت گرفته است. در این پژوهش از روش تحقیق نیمه آزمایشی (پیش آزمون و پس آزمون) و استفاده از دو گروه کنترل و شاهد بهره گرفته شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) در شهر تهران بود که با روش نمونه گیری تصادفی، زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) منطقه ی 5 انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه بومی بحران هویت (ICQ) بوده است که از بین 80 نفر زن سرپرست خانوار، 42 نفر با روش همتاسازی هویت به صورت تصادفی انتخاب شدند و در سه گروه قرار گرفتند. 14 نفر در گروه آزمایش با رویکرد واقعیت درمانی، 14 نفر در گروه آزمایش با رویکرد فمینیستی (1 نفر ریزش مشاهده شد) و 14 نفر در گروه گواه قرار گرفتند. جلسات مشاوره گروهی برای گروه واقعیت درمانی 9 جلسه و برای گروه مشاوره فمینیستی 10 جلسه تعیین و برگزار شد. پس از جمع آوری داده ها به منظور بررسی تأثیر مشاوره گروهی واقعیت درمانی و فمینیستی، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی شفه اجرا و نتایج مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که هر دو نوع مشاوره گروهی واقعیت درمانی و فمینیستی بر تغییر هویت زنان سرپرست خانوار تأثیرگذار بوده است، ولی تفاوت معناداری بین اثر بخشی این دو رویکرد مشاهده نشد.