فائزه نمک کوبی

ولایت یکی از موضوعات مورد توجّه در عرفان اسلامی است که مباحث زیادی از جمله اولیای مستور الهی را در خود جای داده است. در طریقت مولویّه که یکی از طریقت های مهمّ عرفانی است، بزرگانی نظیر بهاءولد، برهان الدّین محقّق ترمذی، شمس تبریزی، صلاح الدّین زرکوب، مولانا جلال الدّین محمّد بلخی و سلطان ولد، وجود دارند. در آثار ارزشمند این گروه، از موضوع مهمّ اولیای الهی به خصوص اولیای مستور و عوامل ناشناس ماندن و راه های شناسایی آنان بسیار سخن گفته شده است. اولیای مستور، بالاترین مقام را در بین دیگر اولیای الهی به خود اختصاص داده اند، به گونه ای که در آثار بزرگان طریقت مولویّه، از آنان با عنوان نور و اسرار الهی یاد می شود. همچنین درباره این اولیاء گفته شده که به علّت وجود عواملی نظیر غیرت الهی نسبت به ولیّ مستور، وجود بیگانگان و نامحرمان، بی لیاقتی افراد، مقام والای ولیّ مستور و دلایل دیگر، اجازه دیدار این اولیای الهی به همه افراد داده نمی شود؛ بلکه باید شرایطی ویژه به همراه عنایت خداوند فراهم گردد تا بعضی اشخاص خاص بتوانند به شناخت ولیّ مستور دست پیدا کنند و به ملاقات وی نایل آیند. در پژوهش حاضر، با پرداختن به دیدگاه بزرگان طریقت مولویّه درباره موضوع اولیای مستور، عوامل پنهان بودن این اولیاء و نحوه دیدار با آنان بیان شده است. همچنین سعی شده، نظرات این بزرگان، طبقه بندی شده و به صورت مجزّا از یکدیگر بیان شود.