منصوره درویش

هدف: هدف این پژوهش، بررسی موفقیت عناصر به کاررفته در طرح جلد در بازنمایی محتوای اطلاعات تخصصی کتاب های علم اطلاعات و دانش شناسی در ایران است. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که با روش تحلیل محتوا و نشانه شناسی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کتاب های علم اطلاعات و دانش شناسی مطابق سرفصل دروس وزارت علوم است که ۱۳۵ عنوان از آن ها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش سیاهه وارسی و پرسشنامه محقق ساخته است و برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار اس.پی.اس.اس و اکسل استفاده شده است. یافته ها: شیوه بازنمایی انتزاعی و سبک تصویرسازی مهم ترین شیوه و سبک بازنمایی محتوا در کتب علم اطلاعات و دانش شناسی یافته شد ، انتشارات سمت از شیوه تصرف در واقعیت برای بازنمایی محتوای کتاب های خود استفاده کرده است. عنوان های رشته کتابداری نیز از شیوه تصرف در واقعیت برای بازنمایی محتوا استفاده کرده بودند. از دید متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی شیوه بازنمایی انتزاعی بیشتر به کاررفته است. در میان ناشران، انتشارات کتابخانه ملی از سبک ترکیبی بازنمایی تصویرسازی و تایپوگرافی استفاده کرده است. کتاب ها با موضوع کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی از سبک تصویرسازی برای بازنمایی محتوا استفاده کرده اند. براساس نظر طراحان جلد، سبک بازنمایی تصویرسازی بیش از دیگر سبک ها در بازنمایی محتوا استفاده شده است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که استفاده مؤثر از شیوه و سبک بازنمایی درست نقش مهمی در بیان محتوای مناسب و به کارگیری نشانه های تصویری و زبانی در کتاب های علم اطلاعات و دانش شناسی دارند. همچنین نتایج نشان داد که شیوه بازنمایی محتوا در کتاب های علم اطلاعات و دانش شناسی مطلوب نیست؛ بنابراین متخصصان طراحان جلد کتاب های علم اطلاعات و دانش شناسی باید از شیوه ها و سبک های بازنمایی مناسب اطلاعات برای طراحی جلد کتاب های خود استفاده کنند.