محمدحسین اسماعیلی سنگبری

جنبش های اجتماعی همواره دامنه تغییرات را در ساختار دولت- ملت سرعت می بخشند. در شرایطی که جنبش های اجتماعی توسط رهبران ایدئولوژیک تدبیر شوند چگونه هویتی را ساختاربندی می نمایند. این دغدغه در فرایند جنبش جوچه در کره شمالی همواره مطرح بوده است. پس از پایان جنگ جهانی دوم تاکنون (2021. م) اقدامات انقلابی خانواده کیم ایل سونگ و دولت کره شمالی جهت پیشرفت کشور و متمایز شدن درصحنه بین المللی در چارچوب جنبش جوچه طراحی شده است. پرسش اساسی این است جنبش جوچه به منزله عنصر هویت ساز دولت- مردم کره شمالی چگونه دستاورد و ماهیتی را رقم زده است؟ روش پژوهش این مقاله از نوع بنیادی نظری و در شیوه نگرش توصیفی- تحلیلی است. در جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای، اسنادی، اینترنتی استفاده شده است. فرضیه پژوهشِ حاضر این جواب را با رهیافت نظری سازه انگاری آزمون نموده است که تدابیر رهبران ایدئولوژیک جنبش جوچه در طی بیش از چهار دهه فعالیت دو برسازگی را بر قامت کره شمالی هویت سازی نموده است. یافته های پژوهش نشان می دهد جنبش جوچه که در ابتدا بر خوداتکایی و خودبسندگی ملی هویت سازی می نمود براثر اقتدارگرایی داخلی و ناکارآمدی کارگزاران، همکاری دوفاکتو و موقت و شکننده با جامعه جهانی و با دولت های پسامدرن و قدرت های جهانی در عرصه بین المللی نهایتاً تغییر ماهیت داده و بافتارِ جنبش جوچه دچار تغییر ماهوی گشته است. درنتیجه با اتخاذ سیاست سانگون دچار تجدیدنظر غیرارادی و پُرفشار خارجی و بین المللی شده است. این فرایند موجب شده است تا در عرصه های: اقتصاد، سیاست، روابط بین الملل، فرهنگ در حالتی از جمود وانزوا فرو رفته و در بن بست امنیتی قرار گیرد.