پریناز بادامچی زاده

در دهه های اخیر، توجه به دو مقوله محله محوری و بازآفرینی اجتماع محور جوامع در برنامه ریزی ها مطابق با امکانات و شرایط فعلی در بین برنامه ریزان شهری افزایش یافته است. محلات به مثابه یک محدوده کوچک که دارای ساز و کارهای خاص خود است، طرح ریزی و برنامه ریزی ویژه خود را طلب می کند. هدف پژوهش حاضر، بررسی و مرور دو رویکرد برنامه ریزی محله محور و بازآفرینی اجتماع محور است. روش پژوهش، توصیفی – تحلیلی است. به منظور گردآوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای، اسنادی و دیجیتالی بهره گیری شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که بین دو رویکرد برنامه ریزی محله محور و بازآفرینی اجتماع محور جوامع شهری هماهنگی و تجانس وجود دارد. به نحوی که مقوله توجه به خواسته ها و نیازهای همگانی در هر دو رویکرد به عنوان اصلی اساسی و تعیین کننده مطرح می شود. برنامه ریزی مشارکتی، آموزش عمومی / آموزش برای تغییر اجتماعی و توسعه دارایی مبنا به عنوان مهم ترین نظریات پایه در رویکرد برنامه ریزی محله محور قلمداد می شوند. همچنین برنامه ریزی راهبردی مبتنی بر چشم انداز که توسط جوامع محلی تعیین می گردد؛ رسیدن به توافق عمومی حاصل همکاری اجتماعات محله ای و در نهایت مشارکت و رهبری گروه های ذی نفع در فرآیند بازآفرینی شهری به عنوان مهم ترین مؤلفه های بازآفرینی شهری اجتماع محور تعیین می شوند. به طور کلی می توان گفت برنامه ریزان شهری امروزه لاجرم بایستی با بهره گیری از مدیریت محله محوری و همچنین بازآفرینی جوامع شهری مبتنی بر رویکرد اجتماع محوری با همکاری اجزا مدیریت محلی (مردم محلی، سرمایه گذاران محلی، گروه های محلی و مسئولین برنامه ریزی محلی) در راستای نیل به جوامع شهری دموکراتیک چاره اندیشی کنند.

اهداف: هدف از انجام این پژوهش، بررسی نقش پوشش گیاهی در تعدیل جریان باد آزاردهنده پیاده راه خیابان امام می باشد. خیابان امام یکی از شریان های اصلی شهر تبریز است که سرعت آزاردهنده باد در پیاده رو های آن منجر به سلب آسایش عابرین پیاده بخصوص در فصول سرد سال شده است. روش ها: در این تحقیق از روش توصیفی-تحلیلی و شبیه سازی عددی با استفاده از نرم افزار Dlubal RWIND Simulation2.02 در جهت شبیه سازی جریان باد برای وضع موجود و حالات مختلف پیشنهادی استفاده گردید. در این راستا، تاثیر ارتفاع، فاصله، و چیدمان پوشش گیاهی به همراه نیمکت درختی، به عنوان متغیرهای مستقل پژوهش، بر روی سرعت جریان باد در تراز عابر پیاده به عنوان متغیر وابسته پژوهش مورد بررسی قرار گرفته و و از روش همبستگی اسپیرمن برای بررسی ارتباط میان متغیرها استفاده شده است. یافته ها: بررسی ها نشان داد کاشت درختانی با ارتفاع 4 متر در فواصل 5 متری از یکدیگر که با الگوی تراکم 1 توزیع شده اند قادر است تا با کاهش 52 درصدی سرعت جریان در تراز عابر پیاده، به برقراری آسایش در معابر خیابان امام کمک کند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که استفاده از پوشش گیاهی متناسب با اقلیم، در فواصل و طبق الگوی درست می تواند سرعت باد را به صورت قابل ملاحظه ای کاهش دهد. نیمکت های درختی پیرامونی، جریان هوا را به سمت خیابان هدایت کرده و باعث تعدیل سرعت باد در سطح عابر پیاده می گردد.