فرزاد امینی آریا

جنبش آلاش در اوایل سده بیستم میلادی توسط گروهی از روشنفکران قزاق در مستملکات آسیایی امپراتوری روسیه شکل گرفت، در پی تحولات سال 1917 هیئتی سیاسی یافت و حکومت «آلاش اوردا» از دل آن زاده شد. حاکمیت روس ها به خصوص سیاست آنان در تصاحب اراضی و اسکان مهاجران، قزاق ها را با مسائل تازه ای مواجه ساخت. روشنفکران به عنوان نیروی نوین سیاسی-فرهنگی کوشیدند در برهه انقلاب 1905 و جنگ جهانی اول به سخنگوی مطالبات قزاق ها تبدیل شوند. با بروز انقلاب های فوریه و اکتبر 1917، روشنفکران قزاق با فرصت ها و چالش های پیش بینی نشده ای روبه رو شدند و کوشیدند در فترت پیش آمده، رهبری سیاسی قزاق ها و پی ریزی یک دولت-ملت مدرن را برعهده گیرند. حکومت آلاش -گرفتار میان طرف های درگیر در جنگ داخلی روسیه- می بایست بر مجموعه ای از مشکلات داخلی و رقابت های درونی فائق آید و در عین حال، امکان بهره مندی از حمایت خارجی را نداشت. آلاش اوردا سرانجام در سال 1920 تسلیم بلشویک ها شد. با وجود این ، بازخوانی میراث سیاسی و فکری آن در قزاقستان پس از استقلال همچنان ادامه دارد.