مهران وطنی

کودکان دارای اختلال درخودماندگی، طبقه ای حساس از جامعه کشورند که طراحی فضاهای معماری و شهرسازی، منوط بر توجه به نیازها و ویژگی های آن هاست. در بیان دیگر صرفاً درمان این کودکان محدود به محیط های بیمارستانی و درمانی شده و فضای شهری به ویژه فضاهای سبز نقش آفرینی مناسبی برای حضور ایشان به فضای اجتماعی ندارند. این مسئله در حالی است که در بحث فضاهای سبز، شفابخشی منظر از حیث درمان موضوعیتی قابل بحث و حائز اهمیت است که می تواند کمک شایانی به مسیر درمان و سلامتی کودکان اوتیسم دارا باشد. این پژوهش بر آن است تا با توصیف چالش درخودماندگی و مطالعه رویکردهای درمانی کودکان مبتلابه اوتیسم، ضمن بیان توصیفی از ویژگی های این نوع کودکان در برخورد با محیط، عوامل مؤثر در خصوص حضور ایشان در منظر شهری موردتوجه قرار داده و راهبردهایی برای طراحی پارک های شفابخش را از این دریچه مطرح سازد. این پژوهش باهدف کاربردی و بر پایه منطق توصیفی - تحلیلی و با روش کیفی ضمن بهره مندی از مطالعات نظری پیرامون محیط و نوع بیماری، با طبقه بندی مصاحبه های صورت گرفته از پزشکان، روانشناسان و مادران کودکان دارای اختلال درخودماندگی و مشاهدات مستقیم صورت گرفته است. در پایان می توان چنین بیان نمود که منظر شفابخش با توجه به بهره مندی از فضایی چند حسی و مستعد در حضور اجتماع در فضای آزاد می تواند در صورت بهره مندی از فضایی قابل کنترل و رعایت مؤلفه های کالبدی نه تنها در کاهش آسیب به کودکان بلکه درزمینهٔ درمان نیز بازدهی مناسبی داشته باشد.