طاهره زارعی مزرعچه

گردشگری در آرامستان ها، یکی از اشکال خاص و خرد از گردشگری فرهنگی بوده و بنابر مکان مورد بازدید و یا انگیزه ی گردشگر می تواند با اشکال دیگری از گردشگری نظیر گردشگری جنگ، شجره نامه، حزن و اندوه، و در مواردی خاص مانند تخت فولاد، گردشگری مذهبی و معنوی همپوشانی داشته باشد. این آرامستان، به عنوان یکی از قدیمی ترین و مقدس ترین آرامستان های اصفهان و جهان اسلام،  قابلیت های زیادی در حوزه ی گردشگری دارد؛ از جمله می توان به فضای معنوی و کثرت مشاهیر مدفون در آن، تاریخی بودن و قدمت مکان، مکانی برای یافتن ریشه ها، مکانی برای انجام مطالعات تاریخی، فرهنگی، هنری و جامعه شناختی، تنوع سبک های معماری آرامگاهی و وجود سایر اشکال هنری مانند خط، نقاشی، حجاری و ... اشاره کرد. این پژوهش با هدف شناسایی مخاطبان بالقوه و بالفعل مجموعه و نیز طراحی سناریوهای احتمالی به منظور توسعه ی گردشگری در آن و انتخاب برترین سناریو برای دستیابی به این مهم انجام پذیرفته است. این پژوهش علاوه بر مطالعات اسنادی، از مطالعات میدانی با کمک مشاهده، مصاحبه با کارشناسان و خبرگان مرتبط و نیز تکمیل پرسشنامه نزد گردشگران بالقوه و بالفعل مجموعه و گروه خبرگان بهره برده است. مطالعه ی وضع موجود به طراحی چهار سناریو در طول پژوهش منجر گردید: سناریوی اول: ادامه ی رویه ی فعلی، سناریوی دوم: تاکید بر توسعه و بهبود زیرساخت های فیزیکی و انسانی، سناریوی سوم: تاکید بر توسعه ی و بهبود برنامه های بازاریابی با تاکید بر انتخاب بازار هدف و جذب گردشگر، و سناریوی چهارم: تعریف فعالیت های جدید و ایجاد تنوع در عرضه مجموعه به گردشگران. در نهایت، گرچه از نظر خبرگان هر چهار سناریو حائز اهمیت است اما سناریوی دوم به عنوان سناریوی برتر انتخاب و راه کارهای مناسب جهت توسعه ی گردشگری در مجموعه تاریخی، فرهنگی و مذهبی تخت فولاد پیشنهاد شده است.