سید مهدی کیا

« خانواده » ، واحدى اجتماعى با ابعاد گوناگون است که به دلیل اهمیت و جایگاه ویژه اش از دیرباز مورد توجه اندیشمندان اجتماعى بوده است . از یک سو، ارتباط و کنش متقابل خانواده با اجزا و نهادهاى دیگر جامعه که به پویایى و پیشرفت آن انجامیده ، و از سوى دیگر، پایدارى و پایندگى آن در طول اعصار و قرون متمادى ، بسیارى از اندیشمندان را بر آن داشته که در حوزه هاى گوناگون علمى و با رویکردهاى مختلف به مطالعه این واحد اجتماعى سرنوشت ساز همت گمارند. در یک تقسیم بندى کلى ، مى توان همه رویکردهاى متداول به خانواده را در دو دسته جاى داد: 1. رویکردهاى توصیفى ؛ 2. رویکردهاى دستورى ، دسته اول در حالى که به توصیف و تبیین واقعیات موجود خانواده مى پردازند، دسته دوم اغلب به سمت معرفى الگوى آرمانى یا مطلوب خانواده و نیز ارائه راهکارهایى براى حل مشکلات و رفع موانع ثبات خانواده ، جهت گیرى کرده اند؛ نهاد ازدواج را به حق جزء نهادهاى جهان شمول به شمار آورده اند. در عین حال ، تاریخ نویسان ، انسان شناسان و جامعه شناسان ، الگوهاى بسیار متنوع این نهاد را در گذشته و حال به تصویر کشیده اند. طلاق خودبخود مسئله خوبى نیست، طلاق برنامه اى است زشت، ناروا، و مورد نفرت حق و انبیاء و امامان، مگر اینکه انجامش به خاطر علت شرعى، و مورد قبول عرف اهل شرع باشد.  طلاق بر اساس هوا و هوس مرد یا زن، عملى خلاف حق، و خلاف انسانیت، و بازى با احکام شرع، و دست اندازى به شخصیت یکى از دو طرف یا هر دو طرف است. در این پژوهش سعی خواهیم نمود ، ابتدا به اهداف والای ازدواج در اسلام ، و مشکلات و موانع ازدواج اشاره نموده و سپس شرایط الهی و اسلامی ازدواج و جایگاه حقوقی طلاق در نظام های گذشته و حال و نظر اسلام را مورد بررسی قرار خواهیم داد.