بهناز رهبرمهرپو

یکی از اساسی ترین مسائلی که جوامع امروزی با آن مواجه اند، هویت اجتماعی است که با ورود شبکه های مجازی دچار تغییر و تحولات عمده شده است. جهان مجازی با خصیصه هایی مثل بی مکانی، فرازمانی، تکثر، سهولت دسترسی، هم زمانی و ... به طور نسبی از جهان واقعی جدا می شود. عامل بنیادین در شکل گیری هویت های اجتماعی تعاملات انسانی است. درواقع فرد هنگامی که به تعامل با فرد دیگری می پردازد هویت خویشتن را به عنوان یک عضو جامعه پیدا می کند. هویت در بستر تعاملات اجتماعی تعریف می شود. در جامعه ایران، هویت ها شکلی سیال و متغیر یافته اند. به تدریج هویت های سنتی مورد پرسش قرارگرفته و هویت های جدیدی سر برآورده است که از یکپارچگی و ثبات پیشین برخوردار نیستند. یکی از منابع مهم تغییر هویت ها در جامعه امروزی، ازجمله در عرصه زندگی زنان، رسانه های جمعی هستند. استفاده از وسایل ارتباطی شامل آفرینش انواع جدید روابط اجتماعی و راه های تازه رابطه خود با دیگران است. ازاین رو، پژوهش حاضر به بررسی بازتعریف هویت اجتماعی زنان تهرانی در فضای اجتماعی می پردازد. روش پژوهش کمی بوده و داده های موردنیاز با استفاده از یک پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شده است. نتایج نشان می دهد که تمامی ابعاد هویت اجتماعی زنان تهرانی (خانوادگی، ملی، قومی و مذهبی) تضعیف شده است. بعلاوه نتایج بیانگر آن است بیشترین تغییر در هویت دینی زنان شهر تهران مشاهده می شود. همچنین تمامی فرضیه هایی که بیانگر ارتباط معنادار بین شبکه های و ابعاد مختلف هویت اجتماعی است تأیید شده است.