زهره مرتضی زاده طوری

در دوره معاصر، به ویژه از دهه چهل شمسی شاهد رشد سبک سمبولیسم در شعر و هنر در ایران هستیم. شعر اجتماعی، با گرایش سمبولیستی، گسترده ترین و معروف ترین جریان شعر معاصر است؛ جریانی شاعرانه اندیشمندانه که سهم برجسته ای در تاریخ ادبیات معاصر ایران دارد. بارزترین ویژگی این جریان، پیوند معنادارِ شعر با جامعه است. گونه ی شعر انتقادی اجتماعی در این مقطع از زمان، نمودی آشکار می یابد؛ بر این اساس، حساسیت انسانی و شاعرانه ی شاعران از یک سو و استبداد حاکم بر جامعه ی ایرانی، از دیگر سو، این گروه از شاعران را به سرایش سروده هایی اجتماعی سمبلیک سوق می دهد؛ اینان با به کارگیری این شیوه می توانند به صورتی غیرمستقیم، اعتراض خویش را بازتاب دهند؛ اینان با کاربستِ شگردی ادبی: سمبل، که از پوشیدگی ذاتی برخوردار است، به طرح مسائل مورد نظر خویش می پردازند. در این جستار، به شیوه ی توصیفی تحلیلی، پس از واکاوی سروده های نیما، شاملو، اخوان، فرخزاد و شفیعی کدکنی از این منظر، مشخص می گردد که سمبولیسم اجتماعی بازتاب گسترده ای در سروده های این گروه از شاعران یافته و اشعار اجتماعی - اعتراضی شاعران مذکور، در بیداری جامعه ی غفلت زده ایران، نقشی برجسته داشته است. از سوی دیگر در آثار هنری، این دوره چون خانه ها نیز شاهد کاربست سبک سمبولیسم هستیم. اهداف پژوهش: مطالعه نمادشناسی و نمادگرایی اجتماعی _ سیاسی در شعر شاعران معاصر. بررسی سبک سمبولیسم در خانه های مشروطه تبریز. سؤالات پژوهش: سبک سمبوالیسم چه کاربردی در اشعار شاعران دوره معاصر داشته است؟ شاعران دوره معاصر بیان اعتراضی خویش چه نمادهایی را به کار گرفته و یا آفریده اند؟