عباس لطفی

روزنامه نگاری و خبرنگاری تحقیقی، یکی از تاثیرگذارترین شیوه های روزنامه نگاری در جهان است؛ با این حال، این سبک روزنامه نگاری با همه جذابیت و اهمیتی که دارد، از دیدگاه خبرنگاران و خبرگان رسانه، هنوز در ایران چندان شناخته شده نیست. هدف این مقاله "شناسایی موانع و چالش های خبرنگاری تحقیقی در سازمان صداوسیما" است و پرسش اصلی این مقاله این است که با توجه به جایگاه صداوسیما در فضای رسانه ای کشور، موانع و چالش های خبرنگاری تحقیقی در صداوسیما کدام اند؟ برای پاسخ به این سؤال، پس از بررسی ادبیات نظری و تجربی تحقیق، مصاحبه های نیمه ساخت یافته با خبرگان انجام شده است. برای رسیدن به جامعه نمونه، ویژگی هایی تعریف شده است و درنهایت، افراد دارای آن ویژگی ها، برای مصاحبه انتخاب شده اند. نمونه گیری به صورت هدفمند بوده و با 30 نفر از استادان دانشگاه، مدیران ارشد خبر، سردبیران و خبرنگارانی مصاحبه شده که بیش از 10 سال سابقه کار حرفه ای مرتبط داشتند؛ معیار بسندگی مصاحبه ها، دستیابی به اشباع نظری بوده است. پس از کدگذاری، با استفاده از نرم افزار مکس کیودا، اولویت اثرگذاری هر یک از این عوامل، با بهره گیری از تحلیل سلسه مراتبی و نظرات 10 نفر از داوران در نرم افزار ای اچ پی مشخص شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد پنج عامل فضای بسته سیاسی، فقدان امنیت شغلی خبرنگاران در ساختار کنونی سازمان صداوسیما و خبرنگاری وابسته به دولت/ حاکمیت، رشد فضای خبرنگاری سلبریتی و کاهش آموزش و سواد خبرنگاری، از اصلی ترین موانع شکل گیری خبرنگاری تحقیقی در سازمان صداوسیما به شمار می روند.