علی اصغر حدادیان نایینی

معراج پیامبر اکرم $ سیروسفری مادی و معنوی از زمین تا مافوق آسمان های هفتگانه یعنی مقام قرب «او ادنی» است و هدف اصلی آن به استناد آیه ی اول سوره «الاسراء» و آیه ی هجدهم سوره «النجم» تماشای گزیده ای از آیات بزرگ الهی است. پیامبر اکرم $ در این سیر با مجموعه بزرگ و متنوعی از موضوعات و مشاهدات ازجمله دیدار با پیامبران و فرشتگان، طوبی و سدره المنتهی، بهشت و جهنم و... مواجه می شوند. در این میان ازآنجاکه بخش عظیمی از ظرفیت معراج نبوی صرف نمایش و بیان فضائل علوی گردیده است؛ پژوهش حاضر ضمن استخراج این فضائل از روایات مرتبط با معراج به شیوه پژوهش کیفی و بررسی اطلاعات گردآوری شده به «روش توصیفی تحلیلی» آن ها را ازلحاظ کیفیت بیان، به سه بخش بیانات، مکتوبات و تجلیات تقسیم نموده و به سبب اولویت نوع ارتباطشان به سه بخش ارتباط باخدا، ارتباط با پیامبر $ و ارتباط با خلق تقسیم کرده است. بدین ترتیب باوجود اهمیت فراوان و نیز کمیت و کیفیت فوق العاده این فضائل، نتیجه به دست آمده نشان داد که یکی از مهم ترین اهداف معراج پیامبر اکرم $، تبیین و تبلیغ این فضائل و مقامات است و به طورکلی این ابلاغ از ارکان اصلی معراج به شمار می آید. این پژوهش در انتها به شرح یکی از آن فضائل یعنی لقب «امیرالمؤمنین %» برای حضرت علی % پرداخت. لقب «امیرالمؤمنین %» منحصربه فرد بوده و نسبت به سایر القاب حضرت از جامعیت نسبی برخوردار است. هم چنین می تواند دال بر ولایت علوی و خلافت بلافصل ایشان باشد.