پریماه محمدیان

ویژگی ها و شایستگی های شخصیتی یک آموزگار می تواند در کیفیت و کارآمدی عملکرد آموزشی او نقش داشته باشد. هدف این پژوهش شناسایی شایستگی های شخصیتی آموزگاران و پیوند این ویژگی ها با کارآیی آموزشی آنان بوده است.روش پژوهش از نوع آمیخته (کمّی و کیفی) و جامعه آماری متخصصان روان شناسی تربیتی، مدیران و آموزگاران مدارس متوسطه دوم همدان (65 متخصص، 384 مدیر و 2415 آموزگار) بوده است. به منظور شناسایی شایستگی های شخصیتی آموزگاران 40 نفربا روش دردسترس به عنوان نمونه برای مصاحبه انتخاب شده اند. همچنین 13 مدیر و 60 آموزگار به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده و پرسشنامه شخصیت نئو (1983) و پرسشنامه محقق ساخته را پاسخ داده اند. پس از تحلیل محتوای مضمون مصاحبه های انجام شده و مشخص شدن شایستگی های شخصیتی، پرسشنامه های پژوهش توسط شرکت کنندگان تکمیل گردید. داده ها با روش همبستگی پیرسون و به کمک نرم افزار SPSS-25تجزیه و تحلیل شده است.نتیجه حاصل از تحلیل محتوای مصاحبه ها، استخراج ویژگی های پرانرژی بودن، بردباری، مهارت های ارتباطی، همدلی، مدیریت، اشتیاق برای تجربه های تازه، سازگاری، مسئولیت پذیری و ویژگی های اخلاقی- رفتاری مثبت بوده است. همچنین همبستگی پیرسون نشان داده استکه بین شایستگی های شخصیتی آموزگاران با کارآیی آموزشی آنان رابطه مثبت وجود دارد (01/0 >P؛ 54/0= r) و مؤلفه مهارت های ارتباطی با کارآیی آموزشی آموزگاران بیشترین همبستگی را دارد (64/0 = r).هرچقدر ویژگی های پرانرژی بودن، بردباری، مهارت های ارتباطی، همدلی، مدیریت، اشتیاق برای تجربه های تازه، سازگاری، مسئولیت پذیری و ویژگی های اخلاقی- رفتاری مثبت در آموزگاران بالاتر باشد به همان اندازه کارآیی آموزشی آن ها نیز بیشتر خواهد بود.