ام لیلا رحیمی گلوگاهی

از آن جایی که مهارت های زبانی در شکل گیری شخصیت دانش آموزان و آماده کردن آن ها برای ورود به زندگی اجتماعی، نقش برجسته ای دارند، در نظام آموزشی ما، به ویژه در دوره ابتدایی، برای این مهارت ها اهمیت خاصی قایل شده اند. به دلیل جایگاه مهارت های زبانی در امر تعلیم وتربیت، پژوهش حاضر در پی آن بوده است تا مهارت های «سخن گفتن» و «خواندن» دانش آموزان دوره دوم ابتدایی شهرستان گلوگاه را بررسی و تحلیل کند. روش پژوهش، پیمایشی و جامعه آماری، دانش آموزان پایه های چهارم، پنجم و ششم به تعداد ۱۵۳۰ نفر بوده اند که براساس جدول مورگان، حجم نمونه ای ۳۰۶ نفری از راه نمونه گیری خوشه ای دومرحله ای انتخاب و مورد مشاهده، مصاحبه و آزمون قرارگرفت. ابزارهای کار، دو چک لیست محقق ساخته 20 آیتمی/سؤالی بود که پس از تأیید روایی صوری و محتوایی، پایایی آن ها نیز از طریق روش همسانی درونی و با استفاده از آلفای کرانباخ برآورد و تأیید گردید. بررسی و تحلیل داده ها به کمک توصیف آماری و آزمون استنباطی کروسکال والیس صورت گرفته و عملیات آماری لازم با استفاده از نرم افزار 23SPSS انجام شده است. نتایج بررسی نشان داد: وضعیت سخن گفتن و خواندن در هر سه پایه ، بالاتر از حد متوسط است. تغییر کتب درسی، آموزش معلمان و تا حدودی اجرای طرح مدرسه خوانا را می توان از علل این وضع دانست. به علاوه، روشن شد درصد هر دو مهارت زبانی در پایه چهارم، نسبت به دو پایه دیگر، پایین تر و کمترین درصد مربوط به مهارت سخن گفتن است. ضعف هایی هم در مهارت سخن گفتن پسران در مقایسه با دختران مشاهده شد و مشخص گردید متناسب با افزایش پایه تحصیلی، وضعیت سخن گفتن و خواندن دانش آموزان بهبود می یابد.