سید محمدحسین نوری رحیم آبادی

مقدمه: توجه به فرایندهای عملیاتی مدیریت شرایط اضطراری یا بحران کشور ابعاد وسیع یافته که می توان به الزامات قانونی ذکرشده در سند چشم انداز در افق 1404 و سیاست های نظام مرتبط با ایجاد سازمان های مسئول در مدیریت بحران اشاره کرد. سیستم های مدیریت تداوم حیات سازمانی (BCMS) با الزامات استاندارد ایزو22301برای فعالیت های کلیدی شهرداری تهران از عوامل کاهش مخاطرات احتمالی است. این پژوهش، چالش های استاندارد مذکور در شهرداری منطقه یک تهران را تشریح می کند. روش: این پژوهش از نوع توصیفی-کاربردی و به لحاظ هدف، کاربردی است که با به کارگیری روش دلفی، نخست موارد بحران ز ا با پرسشنامه، مصاحبه و سمینار گروهی شناسایی شد، سپس با نرم افزار SPSS به صحت سنجی و بررسی نتایج پرداخته شد. درادامه، با تحلیل پیامدهای توقف فعالیت ها(BIA) [1] در چهار زمینه مأموریت های اصلی، ایمنی و بهداشت، اعتبار سازمان و نارضایتی شهروندان و با استفاده از شاخص اهمیت نسبی وزن دار، رویدادهای مهم بحران زا مشخص شد. در آخرین مرحله دلفی در اهداف نهایی به اجماع رسیده با ارزش گذاری بر احتمال وقوع و شدت رویدادها، ریسک غیرقابل قبول معین شد. یافته ها: طبق یافته ها، میانگین گویه ها بیشتر از میانه است و اگر نمره آزمودنی در مقیاس لیکرت از میانه بالاتر باشد، نگرش نسبت به موضوع مثبت تلقی می شود. در سطح اطمینان 99درصد آزمون کولموگروف-اسمیرنوف معنی دار بود (05/0p-value˂) لذا باید از آزمون ناپارامتریک استفاده می شد. در جدول ضرایب همبستگی اسپیرمن بین متغیرهای تحقیق، بزرگترین عدد 569/0 به دست آمد و در بخش تحلیل ریسک، عدد ریسک رویدادهای مختل کننده فعالیت های حیاتی براساس رابطه احتمال و شدت رویداد از یک تا 16به دست آمد. نتیجه گیری: با تحلیل پیامد توقف فعالیت ها شش عامل خدمات اصلی سازمان یعنی نقض قوانین، خسارات مالی، محیط زیست، تبعات اجتماعی و امنیتی، اعتبار سازمان، ریسک محتمل هر پیامد در توقف فعالیت موردنظر محاسبه شد. با روش دلفی طی چند گام، اولویت ها از 208 فعالیت حیاتی به ترتیب به 56 و 38 کاهش یافت و در انتها در 10 فعالیت اصلی، اجماع نهایی صورت گرفت. رویدادهای مهم تر برای برنامه ریزی سال اول شامل جمع آوری زباله، برف روبی، خدمات پشتیبانی فنّاوری اطلاعات، مدیریت عملیات مقابله با شرایط اضطراری، فوریت ها و خدمات اضطراری است. بیشترین عدد ریسک برای رویداد وضعیت اضطراری برای نبود هماهنگی بین سازمان ها، مشکلات ترافیکی و مسدودشدن معابر، غافل گیری و نبود آمادگی و وقوع زلزله بالای 6 ریشتر به دست آمد [1] Business Impact Analysis (BIA)