شبناز خمجانی

در هر جامعه ای هنگام جست و جو برای راه حل توسعه پایدار، همواره حکمروایی خوب به عنوان یک ابزار حیاتی برای پیشبرد توسعه پایدار مطرح می گردد و به صورت یک عنصر حیاتی در استراتژی های توسعه پایدار گنجانیده شده است. موضوع حکمروایی شهری، در چند سال گذشته به یکی از مباحث اصلی پژوهش های شهری تبدیل شده است. در همین راستا، مقاله حاضر به سنجش وارزیابی شاخص های حکمروایی خوب شهری در تهران پرداخته است. این پژوهش از نظر روش شناسی توصیفی- تحلیلی و از لحاظ هدف گذاری کاربردی است. که با استفاده از داده های میدانی(پرسش نامه) آزمون های آماری تحلیل عاملی، همبستگی پیرسون، تحلیل مسیر و از روش های تحلیل سلسله مراتبی ( AHP ) و ویکور استفاده گردیده است. جامعه آماری این پژوهش شهروندان، مسئولین و کارشناسان خبره به صورت نمونه گیری تصادفی ساده و گلوله برفی می باشد. نتایج به دست آمده نشان داد منطقه 2 شهر تهران با مقدار سودمندی 121/0 کمترین فاصله از نقطه ایده ال و با مقدار 104/0 کمترین مقدار تأسف (نارضایتی) در رتبه اول و در سوی دیگر منطقه 16 با کسب کمترین میزان ویکور (021/0) در جایگاه آخر قرار گرفته است. یافته های دیگر پژوهش نشان می دهد که توزیع شاخص های حکمروایی خوب شهری در سطح کلان شهر تهران از سمت مناطق شمالی به به سمت مناطق جنوبی سیر نزولی دارد. شماره ی مقاله: 3

استفاده از فناوری اطلاعات در طی یک دهه اخیر در شهر تهران سبب شکل گیری عرصه های متفاوتی از زندگی شهروندی شده است. از جمله مواهب شهر هوشمند برای کلان شهر تهران تسهیل امور مدیریت شهری است. از این منظر تحقیق حاضر تلاش دارد، با توجه به ارتباط بین شاخص های حکمروایی خوب شهری و هوشمندسازی، میزان تحقق پذیری شاخص های حکمروایی خوب شهری را مورد بررسی قرار دهد. روش تحقیق حاضر توصیفی تحلیلی است که با استفاده از داده های میدانی (پرسش نامه) و آزمون های آماری مانند t-test ، و مدل های تصمیم گیری مانند ویکور مناطق هدف را به لحاظ شاخص های حکمروایی خوب شهری مقایسه نماید. در این تحقیق بررسی و ارزیابی شاخص های حکمروایی خوب شهری از نظر ساکنین مناطق شهر (2 و 10) تهران و هوشمند سازی از نظر کارشناسان و مسئولین شهرداری تهران مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. جامعه آماری تحقیق منطقه 2 (به عنوان منطقه برخوردار) و منطقه 10 (به عنوان منطقه کم برخوردار) شهر تهران می باشد که با استفاده از آزمون کوکران حجم نمونه آماری 384 نفر (262 نفر از منطقه 2 و 122 نفر از منطقه 10) انتخاب شده است. علاوه بر این با استفاده از روش گلوله برفی برای بررسی رابطه بین شاخص های شهر هوشمند و حکمروایی خوب شهری تعداد 60 ( 40 نفر مسئولین و 20 نفر گروه کارشناس خبره) نفر از مسئولین و کارشناسان خبره انتخاب شده است. نتایج به دست آمده از تحقیق نشان داد میانگین مطلوبیت شاخص های حکمروایی خوب شهری در منطقه 10 شهر تهران کمتر از حد متوسط بوده بنابراین این منطقه از وضعیت نامناسب و نامطلوبی از حکمروایی بر خوردار است. نتایج حاصل از تحلیل مدل ویکور برای رتبه بندی مناطق نشان می دهد که منطقه 2 وضعیت بهتری داشته و منطقه 10 (به عنوان منطقه کم برخوردار) در اولویت اول برای بهبود شرایط اجرای حکمروایی خوب شهری است.