آیدین غفارنژاد مهربانی

اگر چه ایران به دلیل وضعیت ویژه بخش مالی، در اغاز بحران مالی جهانی کم ترین اسیب را متحمل شد، ولی ارتباط اقتصادی کشور با کشورهای خارجی که از کانال صادرات کالا آنجام می شود، می تواند به انتقال تبعات بحران به داخل اقتصاد کشور منجر شود. در این تحقیق تلاش شده است تا تاثیر تغییرات درآمد شرکای تجاری بزرگ ایران بر روی صادرات انواع مختلف کالا بررسی شود. به دلیل توان بالای مدل های مبتنی بر منطق فازی در پیش بینی رفتار سیستم های اقتصادی، برای مدل سازی مساله از منطق فازی بهره گرفته شد. کالاهای صادراتی کشور در 8 گروه و کشورهای بزرگ طرف تجارت با ایران نیز در 11 گروه دسته بندی شدند. تغییرات تولیدات ناخالص داخلی شرکای تجاری، به عنوان ورودی و تغییرات میزان صادرات گروه های کالایی به عنوان خروجی مدل تعریف و با استفاده از داده های آماری سال های 1387-1370، مدل طراحی شده آموزش داده شده و تست شد. مجذور میانگین مربع خطای 0.074 و ضریب تعیین 99.06%، برای نتایج ازمون به دست آمد. نتایج حاصل از مدل نشان دهنده رفتار متفاوت گروه های کالایی در قبال تغییرات درآمد شرکا بود. با استفاده از مقادیر پیش بینی شده برای تولیدات ناخالص داخلی شرکای تجاری درگیر بحران، میزان تاثیر انواع گروه های کالایی از این بحران به دست آمد، که این تاثیر برای برخی گروه های کالایی، مثبت و برای برخی منفی بود.